رتبه: Advanced Member
گروه ها: member, Administrators تاریخ عضویت: 1390/02/31 ارسالها: 924 ![Iran (Islamic Republic Of)]( "Iran (Islamic Republic Of)") 47 تشکر دریافتی در 28 ارسال
|
بررسی مشخصات کلی سوره های مرحله سوم نزول:نازعات انشقاق مدثر بلد واقعه مرسلات نیا معارج مطففین
ابتدا درس سوره های این مرحله را مرور می کنیم:
درس سوره نازعات : خداوند خالق هستي با فرمان به فرشتگان فرمانبردارش قادر به برپايي قيامت،حشر شما و حسابرسي و عذاب شما در دنيا و اخرت ميباشد.اي پيامبر انسانهاي باخشيت را از سرنوشت دنياطلبي و طغيان انذارده.
درس سوره انشقاق:باتوجه به قطعیت سیر تحولی انسان و حضور در دادگاه الهی،دست از تكذيب قيامت و قران برداشته، با ايمان و عمل صالح ،علاوه بر ايمن شدن از عذاب ،به پاداش فراوان برسيد.
درس سوره مدثر:ای پیامبر برخیز و با آیات قرآن که برای انسانها تذکر وهشدار است ،مکذبان و ناباوران معاد را از عذاب سخت و ناگریز قیامت انذار ده و در این مسیر صبور باش و مخالفان عنود را به خدا واگذار کن.
درس سوره بلد:تاکید شدید بر توجه به هم نوعان گرفتار و یتیمان و مساکین و رواج این امر در جامعه.که رستگاری اخروی را بدنبال دارد.
درس سوره واقعه:ظهور قیامت و سرنوشت تلخ مکذبین در برابر سرنوشت خوب اصحاب یمین و مقربون ،قطعی و از اخبار قرانِ نازل شده از سوی خدا است.باتوجه به قدرت خدا در خلق و موت شما و خلق نعمات زندگی دنیوی و بی قدرتی انسان در امور فوق،دست از تکذیب بردارید.
درس سوره مرسلات:وعده يوم الفصل و داوری خداوند قادر حكيم و عذاب سخت و غيرقابل گريزِ مکذبین و مجرمين دنياطلب قطعی و براي زمان معيني تعيين وقت شده است.دست از تکذیب آن برداشته،ايمان بياوريد .
درس سوره نبا:قطعا منكران و مرددان معاد،با محشورشدن در وعده‌گاه يوم الفصل و داوري بلامنازع خداوندِ قادر و چشيدن عذاب جهنمي رفتارهاي طغیانگرانه خود،وعده خدا را درك خواهند كرد.پس قبل از پشيماني بي ثمر در انجا،با ترك تكذيب و انكار،بسوي خدا برگرديد.
درس سوره معارج:عذاب مجرمین(مال دوستان منکر معاد)در آخرت براساس مشیت خداوند قطعی و ناگزیر است.بجای انکار،به صفات مصلین متصف شوید تا دربهشت باشید
درس سوره مطففین:استمرار تجاوز به حقوق مردم و گناه،باعث سیاهی قلب و انکار یوم الدین و مقابله با اهل حق است.باترک اینها به ابرار ملحق شوید.
همانگونه که ملاحظه میشود،هشدار به قطعی بودن قیامت و حساب اخروی و انذار از عذاب مکذبین و دعوت مخاطبان به ترک تکذیب و ایمان به معاد،در درس غالب این سوره ها مشترک است.
محورها و موضوعات پرتکرار در سوره های مرحله سوم:
1-توصیف رفتار و سرنوشتهای متفاوت و متضاد دو گروه کلی انسانها در اخرت با ذکر عناوین مختلف در همه سورهها
طاغین و مالدوستان/کنترل گنندگان نفس(نازعات)،اصحاب یمین/ ناباوران معاد(انشقاق)،اصحاب المیمنه/اصحاب المشئمه(بلد)،مجرمین/اصحاب یمین (مدثر)سابقون و اصحاب یمین/اصحاب شمال(واقعه)متقین/مکذبین(نبا و مرسلات)
مجرمین/مصلین(معارج)ابرار و فجار(مطففین)
2-خسران منکران معاد و عذاب شدید و جهنمی مکذبان جزای اخروی(در هشت سوره از نه سوره این مرحله، تکرار زیاد عبارت ویل للمکذبین)
3-مرگ و قیامت و عذاب اخروی،قطعی است و گریزی از ان ندارید.(واقعه،مرسلات،نبا،معارج،مدثر،مطففین،واقعه)
4-احتجاج با منکران که خداوند،قادر به بعث مجدد انسانهاست(نازعات،واقعه،مرسلات،نبا)
5-بیان بخش دیگری از تحولات عظیم طبیعی مقارن قیامت(انشقاق،واقعه،مرسلات،نبا)
6-قیامت،نزدیک است.وقوع آن در زمان معلومی مقدرشده است.سئوال از زمان قیامت،بهانه است (نازعات،مرسلات،نبا،معارج)
7-نکوهش از دنیا طلبی و مالدوستی و عدم توجه به هم نوعان و تضییع حقوق انها(بلد،مدثر،معارج،مطففین)
نکات و موضوعاتی که برای نخستین بار در این مرحله بیان شده است:
- اضافه شدن وظیفه انذار افراد مستعد بر پیامبر (علاوه بر تذکر)(نازعات)
-اولین شرح کوتاه از داستان موسی و فرعون (نازعات)
-اولین استعمال اصحاب یمین(میمنه) و اصحاب شمال(مشئمه) (انشقاق،بلد،مدثر،واقعه)
- اولین استعمال عبارت"یوم الفصل" برای روز قیامت.(مرسلات)
-اولین ظهور مکذبون/مکذبین (واقعه،مرسلات،مطففین)
-اولین استعمال مجرم (مدثر،مرسلات،معارج)
-اولین اشاره به سه دسته شدن افراد در قیامت(واقعه)
-اولین اشاره به حیات برزخی و سه وضعیت متفاوت برای انسانها در برزخ(واقعه)
-اولین استعمال واژه قران(انشقاق،واقعه)
-اولین ظهورتکبیر، سجود و رکوع (مدثر، انشقاق،مرسلات)
-اولین استعمال کلمه رحمان در سوره ها بجای خداوند(نبا)
-اولین چک لیست رفتارها و باورهای افراد مطلوب و بهشتی (معارج)
-اولین اتهام ها به قران (ان هذا الا سحر یوثر ان هذا الا قول البشر :مدثر) (إِذَا تُتْلَى عَلَيْهِ آيَاتُنَا قَالَ أَسَاطِيرُ الْأَوَّلِينَ:مطففین)
-اولین توصیه پیامبر به صبر (مدثر،معارج)
- اولین اشاره به تمسخر مومنان و گمراه خواندن انها توسط کفار (شروع رویارویی اهل ایمان و اهل کفر )(مطففین)
مشخصات کلی مرحله سوم:
تاكيد زياد بر قطعی بودن قیامت و حشر انسانها و حساب اخروی و انذار از عذاب مکذبین و دعوت مخاطبان به ترک تکذیب و ایمان به معاد
توضيح:زیاد شدن منكرين معاد و سرزنش شدید مکذبین(تکرار ویل للمکذبین)،تاکید و احتجاج بر قطعی بودن قیامت و حشر انسانها و حساب و جزای اخروی و دستور به پیامبر مبنی بر انذار مکذبین و مجرمین از عذاب قطعی اخرت و دعوت مخاطبان به ترک تکذیب و ایمان به معاد،توصیفات بیشتری از حوادث قیامت و سرنوشت متفاوت اصحاب یمین و شمال،نکوهش از دنیا طلبی و مالدوستی و عدم توجه به هم نوعان
آغاز اتهام زنی به قران توسط مکذبان و مخالفان و حمایت خدا از پیامبر و قران که وحی است و توصیه پیامبر به صبر و تسبیح ، ورود به فاز انذار افراد مستعد از اتش وعذاب خدا (علاوه بر تذکر مرحله قبل) .
از مرحله سوم به بعد گفتار مخاطبان عصر نزول در واكنش به پيام وحي را نيز در سوره هاي قران مشاهده ميكنيم.
اجزای نماز در سوره های این مرحله ذکر شده ربک فکبر،فسبح باسم ربک العظیم،یسجدون،یرکعون
کلمات کلیدی:عذاب قیامت انذار بعث مکذب تکذیب سوم ویرایش بوسیله کاربر 1397/12/20 10:27:14 ق.ظ
| دلیل ویرایش: edit |
سیدکاظم فرهنگ |
|
|
|
|
|
رتبه: Guest
گروه ها: Guests
تاریخ عضویت: 1391/10/20
ارسالها: 798
17 تشکر دریافتی در 16 ارسال
|
با سپاس از آقای فرهنگ،
و قدردانی از یادآوری نکته‌های مهم و تأمل‌برانگیزی مانند اولین کاربردهای مفاهیمی مانند "قرآن" و "رحمن"، و ...،
اما مایلم دو پرسش هم پیش نهم:
1. آیا یکی دو تا تهافت در این تصویر به چشم نمی‌آید؟
— عناوینی مانند اولین ظهور مکذبون"، "اولین استعمال مجرم" و "اولین اتهام ها به قران" با عناوینی مثل "زیاد شدن منكرين معاد" و "تکرار ویل للمکذبین" ناسازگارند. در عمل قاعدتن میان این دو گونه چندی فاصله می‌افتد؛
— فرض معنا یا مرحله‌ای مانند "ورود به فاز انذار افراد مستعد از اتش وعذاب خدا" گویا اصولن جا ندارد؛ چرا که اولن منکران را نمیتوان "مستعد" شمرد و ثانین انذار معمولن اعم است و حتا گاه در باره منکران عنود هم جا پیدا میکند.)
2. آیا "اولین چک لیست رفتارها و باورهای افراد مطلوب و بهشتی" نباید قاعدتن بسیار زودتر از اینها مطرح شده باشد؟
|
|
|
|
|
|
رتبه: Advanced Member
گروه ها: member, Administrators تاریخ عضویت: 1390/02/31 ارسالها: 924 ![Iran (Islamic Republic Of)]( "Iran (Islamic Republic Of)") 47 تشکر دریافتی در 28 ارسال
|
جناب فرزين باسلام و تشكر از توجه و دقت شما
ذكر چند نكته براي شفاف تر شدن تصوير ساخته شده در ذهن شما مفيد است:
1-در عمل قاعدتن میان این دو گونه چندی فاصله می‌افتد؛
الف. با توجه به اينكه در يك مرحله،بحث مي كنيم نه يك سوره لذا اين فاصله،با نزول يك يا چند سوره بين ظهور اين دو گونه تامين ميشود.
ب.در لفظ خاص مكذبون تاكيد برجمع بودن ان است.يعني تعدادي از منكران معاد،با هم مجتمع شده اند.در سوره ها و مراحل قبلي،خطاب قران ،مفرد بوده است. اما در اواسط اين مرحله ،اين افراد در محافل خود هم نوا ميشوند.و به فكر مقابله مي افتند.از جمله اتهام به قران
(سوره مدثر:انه فكر و قدر......كنا نكذب بيوم الدين نخوض مع الخايضين)
ج.وجود معاد و اخرت از همان ابتداي نزول،بصورت مكرر بيان شده است. لذا تا ظهور اين الفاظ و افراد و واكنشها به گوينده اين اخبار،فاصله نسبتا مناسبي طي شده است
2-در سوره هاي نخست،مرحله بندي ها زياد ،اما محتواي هر مرحله كم حجم است از لحاظ تعداد ايات و كلمات
لذامرحله سوم تماما در سال دوم بعثت قرار دارد.
در اين زمان،دعوت پيامبر،فراگير نشده و بصورت تذكر و انذار افرادي است كه فكر ميكند مناسب هستند.
اما خبر اين دعوت،بگوش مخالفان و منكران هم رسيده و واكنش نشان ميدهند.
3-با توجه به اينكه در سا ل دوم بعثت است،چك ليست مطلوب كه شامل برخي مصاديق است،دير هنگام نيست.
ضمن اينكه در سوره هاي قبلي بر محور ذيل تاكيد زياد شده است كه يقينا گام مهمي در فلاح فردي و جمعي است
"وجود زندگي اخروي كه بر اساس رفتار دنيوي شما شكل ميگيرد. پس از دنياطلبي و (رفتارهاي ناشي از اين باور همچون بخل و عدم انفاق ) و ترجيح ان بر اخرت دست برداريد."
|
سیدکاظم فرهنگ |
|
|
|
|
|
جهش به انجمن
شما مجاز به ارسال مطلب در این انجمن نمی باشید.
شما مجاز به ارسال پاسخ در این انجمن نمی باشید.
شما مجاز به حذف مطلب ارسالی خود در این انجمن نمی باشید.
شما مجاز به ویرایش مطلب ارسالی خود در این انجمن نمی باشید.
شما مجاز به ایجاد نظر سنجی در این انجمن نمی باشید.
شما مجاز به رای دادن در این انجمن نمی باشید.
