|
|
❓چرا #خداوند انسانها را #ازمايش ميكند؟ مگر بر او معلوم نيست؟
يٰا أَيُّهَا اَلَّذِينَ آمَنُوا لَيَبْلُوَنَّكُمُ اَللّٰهُ بِشَيْ‌ءٍ مِنَ اَلصَّيْدِ تَنٰالُهُ أَيْدِيكُمْ وَ رِمٰاحُكُمْ لِيَعْلَمَ اَللّٰهُ مَنْ يَخٰافُهُ بِالْغَيْبِ («94» مائده)
اى كسانى كه ايمان آورده‌ايد! خداوند شما را با چيزى از شكار كه دستها و نيزه‌هايتان به آن مى‌رسد مى‌آزمايد تا خداوند معلوم گرداند چه كسى در باطن از او بيم دارد (و تسليم فرمان اوست و از شكار مى‌گذرد)
💎معناى #آزمايش_خداوند
❓سؤال: بر خداوند چيزى در زمين و آسمان پوشيده نيست. بنابراين. سخن خدا: «لَيَبْلُوَنَّكُمُ اَللّٰهُ» و نيز سخن خدا: «لِيَعْلَمَ اَللّٰهُ مَنْ يَخٰافُهُ» را چگونه توجيه مى‌كنيد؟
📌پاسخ: خداوند به قصد دانستن چيزى كه نمى‌داند بنده‌اش را آزمايش نمى‌كند؛ زيرا او وضعيّت وى را از خودش بهتر مى‌داند، بلكه #آزمايش او به چند سبب است:
1⃣. بنده، آنچه را #در_دل دارد به #عمل تبديل كند؛ زيرا حكمت خدا بر اين قرار گرفته است كه مردم را نه برحسب آنچه دربارۀ آنها مى‌داند مورد بازپرسى قرار دهد و نه برحسب نيروها و تمايل‌هاى درونى آنها، بلكه آنان را تنها به سبب اعمالشان بازپرسى مى‌كند، چرا كه تمايل‌هاى نفسانى، مادام‌كه در درون انسان پنهان است و اثرى كه با چشم ديده و يا با گوش شنيده شود ندارد، اقتضاى حساب و مجازات را ندارد.
🌴امام على عليه السّلام فرمود: خداوند مى‌گويد:
🔻 «بدانيد كه اموال و اولاد شما فتنه است» معناى اين جمله آن است كه، خداوند آنان را با #اموال و #اولاد #آزمايش مى‌كند تا كسى كه از روزى او خشنود است، از كسى كه ناخشنود است آشكار گردد؛ هرچند او خود به آنان از خودشان داناتر است؛ لكن مى‌خواهد اعمال آنان كه موجب پاداش و يا مجازات مى‌شود به منصّۀ ظهور برسد.
2⃣. #ناپاك از #پاك جدا و حقيقت وى در برابر مردم آشكار شود تا با وى رفتارى را در پيش گيرند كه استحقاق آن را دارد: «تا مؤمنان را پاكيزه گرداند و كافران را نابود سازد». اين موضوع در زندگى انسان فراوان #اتّفاق مى‌افتد. به عنوان مثال: شما مى‌دانيد كه آقاى الف اهل دانش و معرفت است؛ لكن در ميان گروهى قرار گرفته كه وى را نمى‌شناسند. شما مى‌خواهيد كارى كنيد كه اين گروه از مقام علمى او آگاه شوند. ازاين‌رو، در ميان جمع از او سؤالاتى مى‌كنيد تا او سخن بگويد و شناخته شود. يا اينكه شما مى‌دانيد كه آقاى الف مردى نادان است و آن گروه خيال مى‌كنند كه او حكيم و دانشمند است. لذا عينا همان نقش را بازى مى‌كنيد تا نادانى و بى‌مقدارى وى بر آنان آشكار شود.
3⃣. بسيارى از مردم، حقيقت خود را نمى‌دانند و مى‌گويند: اگر #شرايط به ما اجازه مى‌داد، چنين‌وچنان بوديم. لذا خداوند توان لازم را به آنان مى‌دهد تا #حجّت بر آنها تمام شود و آنها به حقيقت و واقعيت خويش پى ببرند: «بعضى از آنها با خدا پيمان بستند كه اگر از فضل خود مالى نصيبمان كند، زكات مى‌دهيم و در زمرۀ صالحان در
مى‌آييم. چون خدا از فضل خود مالى نصيبشان كرد، بخل ورزيدند و به اعراض بازگشتند».
📌بنى اسرائيل از موسى خواستند كه يك روز را براى #استراحت و #عبادت آنان قرار دهد. خداوند هم روز #شنبه را براى اين منظور قرار داد و از آنها پيمان گرفت كه در اين روز كارى انجام ندهند، همان گونه كه خودشان درخواست كرده‌اند. لكن در اين روز، ماهيها را به‌سوى آنان سوق داد و همين‌كه روز شنبه سپرى شد، ماهى‌ها از انظارشان ناپديد گرديدند. ازاين‌رو، بنى اسرائيل براى صيد ماهى‌ها در اين روز دست به حيله زدند و پيمان را شكستند.
جملۀ «لَيَبْلُوَنَّكُمُ اَللّٰهُ» و جملۀ «لِيَعْلَمَ اَللّٰهُ مَنْ يَخٰافُهُ» و جملۀ «وَ لِيَعْلَمَ اَللّٰهُ اَلَّذِينَ آمَنُوا» و آياتى از اين قبيل، بر وجه اوّل، يعنى آشكار شدن كارهايى كه موجب پاداش و يا مجازات مى‌شود، حمل مى‌شود.
📚تفسير كاشف
❓سؤال: انسان كه چيزى را آزمايش مى‌كند، براى اطلاع و علم است، امّا خداوند كه همه چيز را مى‌داند چرا آزمايش مى‌كند؟
📌پاسخ: حضرت على عليه السلام در نهج البلاغه مى‌فرمايد: #آزمايشات الهى براى آن است تا انسان در برابر #حوادث_تلخ و #شيرين عكس‌العمل نشان دهد و در برابر آن، استحقاق كيفر يا پاداش داشته باشد. آرى، خداوند براساس عمل، كيفر و پاداش مى‌دهد نه براساس علم خود، همان گونه كه ما نيز به خاطر علم به هنر و كارآيى فردى به او پاداش نمى‌دهيم، بلكه بايد براى ما كارى از خود نشان دهد تا مزد بگيرد.
📚تفسير نور
كلمات كليدي: امتحان آزمايش ابتلا فتنه بنده
|
