رتبه: Advanced Member
گروه ها: Moderator, Administrators, member
تاریخ عضویت: 1390/03/24
ارسالها: 1,975
تشکرها: 4 بار
29 تشکر دریافتی در 29 ارسال
|
خودستايي و خودپسندي در قران
در سوره هاي نسا و نجم ،قران مخاطبان را ازخودستايي نهي كرده و خودستايان را نكوهش كرده است.
سوره نسا ايه 49:
49- الم تر الى الّذين يزكون انفسهم بل اللّه يزكى من يشاء و لا يظلمون فتيلا
مگر آن كسان را خود را به عنوان پاكى مى ستايند، نمى بينى با اين كه خداى تعالى است كه هر كس را بخواهد پاك و تزكيه مى كند، و احدى در اين كار استقلال ندارد، و مردم حتى يك خردل ستم نمى شوند (49)
راغب در مفردات ميگويد:اين قسم از تزكيه درباره خويشتن و اين كه كسى خود را بستايد مذموم است، و خداى تعالى از آن نهى كرده مى فرمايد: (لا تزكوا انفسكم )، و نهى خداى تعالى از اين قسم تزكيه، خود نوعى تاءديب بندگان است، چون مدح كردن انسان از خود، هم از نظر عقل و هم از نظر شرع قبيح است،
و به همين جهت وقتى از حكيمى پرسيدند آن چه عملى است كه با اين كه حق است زشت است ؟ گفت : اين كه كسى خود را به كمالى كه دارد ستايش كند، اين گفتار راغب بود.
در تفسير الميزان چنين آمده است:
" ستودن از شؤ ون ربوبيت و يا بگو تربيت مربى عالم است، و مختص به خداى تعالى است، و اما آدمى زاده هر چند كه ممكن است واقعا متصف به كمالى باشد، و فضايلى را دارا بشود، و انواعى از شرافت و پيشرفت هاى معنوى را كسب بكند، اما به محضى كه روى آن فضايل و شرافت ها تكيه كند، نوعى استقلال و بى نيازى از خدا را براى خود اثبات كرده، و اين خود در معناى ادعاى الوهيت و شركت با رب العالمين است، و انسان سراپا حاجت كه نه نفع و ضررى براى خود مالك است و نه مرگ و حياتى، كجا؟
و اين غرور و خودپسندى كه وادار مى كند آدمى را به اين كه خود را بستايد، نامش عجب است، كه از اصول رذايل اخلاقى است، و چون هيچ انسانى بريده از انسانهاى ديگر نيست، به تدريج اين رذيله او را وادار مى كند به اين كه در تماسش با انسانهاى ديگر به رذيله ديگرى مبتلا شود، كه نامش تكبر است، او به حكم همان خود پسنديش مى خواهد خود را بالاتر از سايرين جلوه دهد، و بندگان خداى را بنده خود بپندارد، اينجا است كه به هر ظلم و ستم و حق كشى و هتك هر حرمتى از محارم الهى دست مى زند، و به خود اجازه مى دهد بر جان و ناموس و اموال مردم دست درازى كند.
همه اينها در جايى است كه فردى از افراد مبتلا به اين بيمارى هاى روانى يعنى عجب و تكبر شده باشد اما اگر از فرد تجاوز كند و خلقى اجتماعى و سيره اى قومى شود، آن وقت است كه هلاك نوع بشر و فساد زمين حتمى است، و همان است كه خداى تعالى از مجتمع يهود حكايت مى كند، كه گفتند. (ليس علينا فى الاميين سبيل ).
كلمات كليدي: خودستايي خودپسندي تكبر
|
|
|
|
|
|
رتبه: Advanced Member
گروه ها: Moderator, Administrators, member
تاریخ عضویت: 1390/03/24
ارسالها: 1,975
تشکرها: 4 بار
29 تشکر دریافتی در 29 ارسال
|
خودستايي نكنيد.قران كريم،سوره نجم آيه 32
وَلِلَّهِ مَا فِي السَّمَاوَاتِ وَمَا فِي الْأَرْضِ لِيَجْزِيَ الَّذِينَ أَسَاءُوا بِمَا عَمِلُوا وَيَجْزِيَ الَّذِينَ أَحْسَنُوا بِالْحُسْنَى ﴿۳۱﴾
انصاریان: و آنچه را در آسمان ها و آنچه را در زمین است، فقط در سیطره مالکیّت و فرمانروایی خداست، تا کسانی را که مرتکب گناه شده اند، همان گناهانشان را به آنان کیفر دهد، و کسانی را که کار نیک کرده اند، همان کار نیکشان را به آنان پاداش دهد.
الَّذِينَ يَجْتَنِبُونَ كَبَائِرَ الْإِثْمِ وَالْفَوَاحِشَ إِلَّا اللَّمَمَ إِنَّ رَبَّكَ وَاسِعُ الْمَغْفِرَةِ هُوَ أَعْلَمُ بِكُمْ إِذْ أَنْشَأَكُمْ مِنَ الْأَرْضِ وَإِذْ أَنْتُمْ أَجِنَّةٌ فِي بُطُونِ أُمَّهَاتِكُمْ فَلَا تُزَكُّوا أَنْفُسَكُمْ هُوَ أَعْلَمُ بِمَنِ اتَّقَى ﴿۳۲﴾
انصاریان: کسانی که از گناهان بزرگ و زشت کاری ها جز لغزش های کوچک دوری می کنند [مورد آمرزش اند] یقیناً آمرزش پروردگارت گسترده و وسیع است. او به شما از هنگامی که شما را از زمین به وجود آورد و از هنگامی که در شکم مادرانتان جنین بودید، داناتر است؛ پس خودستایی نکنید. او به کسی که پرهیزکاری پیشه کرده است، آگاه تر است.
در تفسير الميزان،چنين آمده است:
جمله (فلا تزكوا انفسكم ) تفريع بـر هـمـان عـلم خـداسـت، مـى فـرمـايـد: وقتى كه خداى تعالى شما را بهتر از هر كس مى شـناسد، و از آغاز خلقتتان و سرانجام آن باخبر است، پس ديگر بيهوده خود را به پاكى نستأييد، و او بهتر مى داند پاك و با تقوا كيست.
|
|
|
|
|
|
رتبه: Advanced Member
گروه ها: Moderator, Administrators, member
تاریخ عضویت: 1390/03/24
ارسالها: 1,975
تشکرها: 4 بار
29 تشکر دریافتی در 29 ارسال
|
يكي از ريشه هاي خودستايي،قضاوت كردن ديگران و خود را برتر دانستن است.
قران در چند جا ،بندگان را از قضاوت و مقايسه برحذر داشته و كار ارزيابي و حسابرسي انسانها را منحصر به خداوند دانسته است.
از جمله در سوره اسراء:
وَقُلْ لِعِبَادِي يَقُولُوا الَّتِي هِيَ أَحْسَنُ إِنَّ الشَّيْطَانَ يَنْزَغُ بَيْنَهُمْ إِنَّ الشَّيْطَانَ كَانَ لِلْإِنْسَانِ عَدُوًّا مُبِينًا ﴿۵۳﴾
انصاریان: و به بندگانم بگو: سخنی را که نیکوتر است، بگویند؛ زیرا شیطان میان آنان [به سبب سخنان زشت و بی منطق] دشمنی و نزاع می افکند، زیرا شیطان همواره برای انسان دشمنی آشکار است.
رَبُّكُمْ أَعْلَمُ بِكُمْ إِنْ يَشَأْ يَرْحَمْكُمْ أَوْ إِنْ يَشَأْ يُعَذِّبْكُمْ وَمَا أَرْسَلْنَاكَ عَلَيْهِمْ وَكِيلًا ﴿۵۴﴾انصاریان: پروردگارتان به شما داناتر است، اگر بخواهد شما را مورد رحمت قرار می دهد و اگر بخواهد عذابتان می کند. و ما تو را بر آنان نگهبان و کارساز نفرستاده ایم.
علامه طباطبايي در تفسير اين ايات در الميزان چنين گفته است:
وبه هر حال جمله ((ربّكم اعلم بكم ان يشا يرحمكم اوان يشا يعذّبكم (( در مقام تعليل امرى است كه قبلا كرده بود،واين معنا را مى رساند كه ((خداوند دوست دارد كه مؤ منين از سخن درشت با يكديگر دورى كنند ونسبت به سعادت وشقاوت يكديگر - كه خدا به آن داناتر است - قضاوت نكنند ومثلا نگويند فلانى چون پيروى رسول خدا (صلى اللّه عليه وآله وسلم ) را كرده سعيد وآن ديگرى كه نكرده شقى است ، فلانى اهل بهشت وآن ديگرى اهل جهنم است (( زيرا:
كس نمى داند در اين بحر عميق
سنگريزه قرب دارد يا عقيق
آرى كسانى كه به خدا ايمان دارند بايد اينگونه امور را به خدا واگذار نمايند، چون پروردگار شما، شما را بهتر مى شناسد وهمانا اوبه مقتضاى استحقاقى كه از رحمت ويا عذاب اوداريد ميان شما قضاوت وداورى مى كند، اگر خواست رحم مى كند،(والبته اين ترحم را نمى كند مگر به شرط ايمان وعمل صالح ، چون در كلامش مكرر اين شرط شده )واگر خواست عذابتان مى كند، واين را عملى نمى كند مگر با كفر وفسق ،
وما تورا اى پيغمبر وكيل ايشان قرار نداده وامر ايشان را به تو واگذار نكرده ايم تا اختيار تام داشته باشى به هر كه خواستى بدهى وهر كه را خواستى محروم كنى .
از همينها مى توان فهميد كه ترديد در عبارت : ((اگر خواست بر شما رحم مى كند، واگر خواست عذابتان مى كند(( به اعتبار مشيت هاى مختلف پديد مى آيد ومشيت هاى مختلف هم ناشى از ايمان وكفر و عمل صالح وطالح است .
واين نيز روشن مى گردد كه جمله ((وما ارسلناك عليهم وكيلا(( ردع وتخطئه مؤ منين است از اينكه در نجات خود (از عمل صالح دست بردارند وتنها) اعتماد به رسول خدا (صلى اللّه عليه وآله وسلم ) كنند وسرنوشت خود را مستند به قبول دين او بدانند (همانطور كه يهود ونصارى به دين خود دلخوش هستند)، آيه شريفه قرآن هم همه را تخطئه نموده ومى فرمايد: ((ليس بامانيّكم ولا امانىّ اهل الكتاب من يعمل سوء يجزبه (( ونيز در تخطئه از همين پندار مى فرمايد: ((ان الّذين آمنوا والّذين هادوا والنّصارى والصّابئين من امن باللّه واليوم الاخر وعمل صالحا فلهم اجرهم عند ربّهم (( و همچنين در مواردى ديگر.
ترجمه تفسير الميزان جلد 13 صفحه : 164
|
|
|
|
|
|
جهش به انجمن
شما مجاز به ارسال مطلب در این انجمن نمی باشید.
شما مجاز به ارسال پاسخ در این انجمن نمی باشید.
شما مجاز به حذف مطلب ارسالی خود در این انجمن نمی باشید.
شما مجاز به ویرایش مطلب ارسالی خود در این انجمن نمی باشید.
شما مجاز به ایجاد نظر سنجی در این انجمن نمی باشید.
شما مجاز به رای دادن در این انجمن نمی باشید.
