💮🌸 تفاوت حمد، شكر و ثنا چيست؟
خطبه مبارک حضرت زهرا سلاماللهعلیها به حسب نقل با این جملات شروع میشود: الْحَمْدُ لِلَّهِ عَلَى مَا أَنْعَمَ وَ لَهُ الشُّكْرُ عَلَى مَا أَلْهَمَ وَ الثَّنَاءُ بِمَا قَدَّمَ.
؛ مبتدای جمله اول حمد، مبتدای جمله دوم شکر و مبتدای جمله سوم ثناست.
اجمالاً فرقی که میتوان بین این سه گذاشت این است که ثناء مفهوم عامتری از همه اینهاست. در عربی برای هر مدح و ستایشی میتوان ثناء را به کار برد؛ خواه ممدوح عاقل باشد یا عاقل نباشد و خواه حیات داشته باشد یا جماد باشد، و نیز خواه برای کار اختیاری باشد یا غیر اختیاری، برای همه اینها می توان از تعبیر ثناء استفاده کرد؛
💮👈اما حمد در جایی گفته میشود که کاری خوب از فاعلی با شعور و مختار صادر شود؛ خواه آن کار سودی به حال حمدکننده داشته باشد یا نداشته باشد؛
ولی شکر اخص از حمد است؛ یعنی ثنایی است که برای کسی که کار خوبی انجام بدهد و نتیجه آن کار خوب عاید ستایشگر شود، بکار میرود.
💮🔶نکته دیگر ترتیب قرار گرفتن سه واژه حمد، شکر و ثناست. چرا اول حمد، بعد شکر و بعد ثنا بکار رفته است؟
شاید چون در مقام ستایش خداست و خدا موجودی است که عین حیات و علم است و اعلی مراتب حیات و قدرت و علم و اختیار را دارد، طبعاً آدم باید او را به خاطر کارهای خوب و اختیاریاش ستایش کند. خدا کار غیر اختیاری ندارد. همه آثار خوبی که از خدا ناشی میشود در اختیار اوست و چیزی جبری از خدا صادر نمیشود.
🔶💮پس واژه حمد، واژهای مناسب برای ستایش خداست. خداوند هم در قرآن، کلام خود را با حمد شروع کرده است. در جمله دوم میخواهد خدا را بر بخششی ستایش کند که عاید خود ثناکننده است و یک عطیه اختصاصی است. در چنین جایی واژه شکر مناسب است.
💮🔶 سپس بعد از حمد الهی و شکر بر نعمتهای اختصاصی میخواهد این ستایش را تعمیم دهد ـ شبیه ذکر عام بعد خاص؛ لذا تعبیر ثناء را به کار میبرد.
💎مرحوم ايت الله مصباح يزدي
منبع :
https://mesbahyazdi.ir/n...D9%88-%D8%AB%D9%86%D8%A7ویرایش بوسیله کاربر 1399/12/26 02:49:22 ب.ظ
| دلیل ویرایش: مشخص نشده است