رتبه: Advanced Member
گروه ها: Moderator, Administrators, member تاریخ عضویت: 1390/03/24 ارسالها: 1,960
تشکرها: 4 بار 29 تشکر دریافتی در 29 ارسال
|
منع رشوه خواري در قران- رشوه در اسلام-آيه رشوه در قران
ایه 188 سوره بقره حاوی 2دستور برای جلوگیری از بروز مفاسد اقتصادی در جامعه اسلامی است.
باتوجه به مباحث اخیر جامعه ،خوبست کمی بیشتر در این ایه تامل کنیم وحداقل خود ما انرا در امور زندگی اجرا نماییم. ایه این است: وَلاَ تَأْكُلُواْ أَمْوَلَكُمْ بَيْنَكُمْ بِالْبَطِلِ وَتُدْلُواْ بِهَآ إِلَى الْحُكَّامِ لِتَأْكُلُواْ فَرِيْقاً مِّنْ أَمْوَلِ الْنَّاسِ بِالإِثْمِ وَأَنْتُمْ تَعْلَمُون
در ترجمه وتفسیر جمله دوم ایه اختلافاتی وجود دارد که همین ،ارزش کارکردن روی انرا بیشتر میکند. ترجمه ایه درتفسیر المیزان اینگونه است:
و اموال خود را در بين خود به باطل مخوريد و براى خوردن مال مردم قسمتى از آن را به طرف حكام (به رشوه و گناه )سرازير منمائيد با اينكه مى دانيد كه اين عمل حرام است
دوستان می توانند با رجوع به منابع مختلف ونقل انها دراینجا ،نظرات خود را راجع به مصادیق وروش اجرایی کردن این اصل ،ارایه نمایند[size=6]کلمات کلیدی:رشوه ارتشا راشی حاکم مال مردم خوردن ویرایش بوسیله کاربر 1395/12/28 09:58:53 ق.ظ
| دلیل ویرایش: key words
|
|
|
|
رتبه: Advanced Member
گروه ها: Moderator, Administrators, member تاریخ عضویت: 1390/03/24 ارسالها: 1,960
تشکرها: 4 بار 29 تشکر دریافتی در 29 ارسال
|
نظر تفسیر المیزان در خصوص آیه فوق: منظور از اكل اموال مردم گرفتن آن و يا مطلق تصرف در آن است ، كه بطور مجاز خوردن مال مردم ناميده مى شود
هر قسم تصرف و گرفتن و مخصوصا در مورد اموال را خوردن مال مى نامند، و اين اختصاص به لغت عرب ندارد، زبان فارسى و ساير لغات نيز اين اصطلاح را دارند.
كلمه (اموال ) جمع مال است ، كه به معناى هر چيزى است كه مورد رغبت انسانها قرار بگيرد، و بخواهند كه مالك آن شوند، و گويا اين كلمه از مصدر ميل گرفته شده ، چون مال چيزى است كه دل آدمى به سوى آن متمايل است .
باطل چيزى است كه ثبوت ندارد و اينكه حكم (مخوريد مال خود را به باطل ) را مقيد كرد به قيد (بينكم ) دلالت دارد بر اينكه مجموعه اموال دنيا متعلق است به مجموعه مردم دنيا، منتها خداى تعالى از راه وضع قوانين عادله اموال را ميان افراد تقسيم كرده ، تا مالكيت آنان به حق تعديل شود، و در نتيجه ريشه هاى فساد قطع گردد، قوانينى كه تصرفات بيرون از آن قوانين هر چه باشد باطل است .
و اگر اموال را اضافه كرد به ضميرى كه به مردم بر مى گردد، و فرمود: (اموالتان )، براى اين بود كه اصل مالكيت را كه بناى مجتمع انسانى بر آن مستقر شده ، امضا كرده و محترم شمرده باشد.
و تدلوا بها الى الحكام لتاكلوا فريقا من اموال الناس
كلمه (تدلوا) مضارع از باب افعال (ادلا) است ، و ادلا به معناى آويزان كردن دلو در چاه است براى بيرون كشيدن آب ، و اين كلمه را به عنوان كنايه در دادن رشوه به حكام تا بر طبق ميل آدمى راى دهند است عمال مى كنند
و اين كنايه اى است لطيف كه مى فهماند مثل رشوه دهنده كه مى خواهد حكم حاكم را به سود خود جلب كند، و با ماديات عقل و وجدان او را بدزدد، مثل كسى است كه با دلو خود آب را از چاه بيرون مى كشد.
و كلمه (فريق ) به معناى يك قسمت جدا شده كنار گذاشته شده از هر چيز است ، و جمله مورد بحث عطف است بر جمله (تاكلوا) و بنابر اين فعل (تاكلوا) بوسيله نهى قبلى مجزوم شده و گرنه (تاءكلون ) مى شد، و ممكن است و او رابه معناى (مع ) بگيريم ، و(تاكلوا) را با تقدير(ان ) ناصبه منصوب بدانيم و بگوئيم تقدير كلام (مع اءن تاكلوا) باشد، آن وقت مجموع آيه كلام واحدى شود، كه يك غرض را افاده كند،
و آن نهى از مصالحه اى است كه راشى و مرتشى بر سر خوردن مال مردم مى كنيد، و مال مردم را بين خود تقسيم نموده حاكم يك مقدار از آن را كه راشى به سويش ادلا مى كند بگيرد، و خود راشى هم يك مقدار ديگر را، با اينكه مى دانند اين مال باطل است ، و حقى در آن ندارند. ویرایش بوسیله کاربر 1393/11/16 03:07:01 ب.ظ
| دلیل ویرایش: مشخص نشده است
|
|
|
|
رتبه: Advanced Member
گروه ها: Moderator, Administrators, member تاریخ عضویت: 1390/03/24 ارسالها: 1,960
تشکرها: 4 بار 29 تشکر دریافتی در 29 ارسال
|
در خصوص این ايه ،درتفسير نمونه اينگونه امده است:
خطوط اصلى اقتصاد اسلامى
این آیه اشاره به یک اصل کلى و مهم اسلامى مى کند که در تمام مسائل اقتصادى حاکم است، مى فرماید:
«اموال یکدیگر را در میان خود به باطل و ناحق نخورید» (وَ لا تَأْکُلُوا أَمْوالَکُمْ بَیْنَکُمْ بِالْباطِلِ).
در این که منظور از «باطل» در اینجا چیست؟ تفسیرهاى مختلفى ذکر کرده اند: بعضى، آن را به معنى اموالى که از روى غصب و ظلم به دست مى آید دانسته اند. بعضى اشاره به اموالى که از طریق قمار و مانند آن فراهم مى گردد. و بعضى آن را اشاره به اموالى مى دانند که از طریق سوگند دروغ (و انواع پرونده سازى هاى دروغین به دست مى آید). ولى ظاهر این است: مفهوم آیه عمومیت دارد و همه این مسائل و غیر اینها را شامل مى شود; زیرا «باطل» که به معنى زایل و از بین رونده است، همه را در بر مى گیرد، و اگر در بعضى از روایات، از امام باقر(علیه السلام) تفسیر به «سوگند دروغ»،(1) و در روایتى از امام صادق(علیه السلام) تفسیر به «قمار» شده است،(2) در واقع از قبیل بیان مصداق هاى روشن است.
بنابراین هر گونه تصرف در اموال دیگران از غیر طریق صحیح و به ناحق مشمول این نهى الهى است. تمام معاملاتى که هدف صحیحى را تعقیب نمى کند و پایه و اساس عقلائى ندارد، نیز مشمول این آیه است.
سپس در ذیل آیه، انگشت روى یک نمونه بارزِ «اکلِ مال به باطل» (خوردن اموال مردم به ناحق) گذاشته که بعضى از مردم، آن را حق خود مى شمرند، به گمان این که به حکم قاضى، آن را به چنگ آورده اند حلال است، مى فرماید: «براى خوردن قسمتى از اموال مردم به گناه، بخشى از آن را به قضات ندهید در حالى که مى دانید»
جالب این که در حدیثى از پیامبر اکرم(صلى الله علیه وآله) مى خوانیم: اِنَّما أَنَا بَشَرٌ وَ اِنَّما یَأْتِیْنِى الْخَصْمُ فَلَعَلَّ بَعْضَکُمْ أَنْ یَکُونَ أَلْحَنَ بِحُجَّتِهِ مِنْ بَعْض فَأَقْضى لَهُ فَمَنْ قَضَیْتُ لَهُ بِحَقٍّ مُسَلَّم، فَأِنَّما هِىَ قِطْعَةٌ مِنْ نار فَلْیَحْمِلْها أَوْ لِیَذَرْها:
«من بشرى مثل شما هستم (و مأمورم طبق ظاهر میان شما داورى کنم) گاه نزاعى نزد من طرح مى شود، و شاید بعضى در اقامه دلیل از دیگرى نیرومندتر باشد و من به مقتضاى ظاهر دلیلش به سود او قضاوت مى کنم اما بدانید چنان که من حق کسى را (بر حسب ظاهر) براى دیگرى قضاوت کنم (و در واقع مال او نباشد فکر نکنید چون پیامبر(صلى الله علیه وآله) به نفع او حکم کرده، براى او حلال است) آن قطعه اى از آتش است، اگر آتش را مى خواهد، آن را بپذیرد، و گرنه آن را رها سازد».
"رشوه خوارى بلاى بزرگ جامعه ها
یکى از بلاهاى بزرگى که از قدیم ترین زمان ها دامنگیر بشر شده و امروز با شدت بیشتر، ادامه دارد، بلاى رشوه خوارى است که یکى از بزرگترین موانع اجراى عدالت اجتماعى بوده و هست، و سبب مى شود: قوانین، که قاعدتاً باید حافظ منافع طبقات ضعیف باشد، به سود مظالم طبقات نیرومند که باید قانون آنها را محدود کند به کار بیفتد.
زیرا زورمندان و اقویا، همواره قادرند با نیروى خود، از منافع خویش دفاع کنند، و این ضعفا هستند که باید منافع و حقوق آنها در پناه قانون حفظ شود
اگـر بـاب رشـوه گـشـوده شـود قوانين درست نتيجه معكوس خواهد داد وقـوانـيـن بـازيـچـه اى دردسـت اقويا براى ادامه ظلم وستم وتجاوز به حقوق ضعفا خواهد شد به همین دلیل، در هر اجتماعى، رشوه نفوذ کند، شیرازه زندگى آنها از هم مى پاشد و ظلم، فساد، بى عدالتى و تبعیض در همه سازمان هاى آنها نفوذ مى کند و از قانون عدالت جز نامى باقى نخواهد ماند
لذا دراسلام رشوه خوارى يكى از گناهان كبيره محسوب مى شود.
ولـى قابل توجه است كه زشتى رشوه سبب مى شود كه اين هدف شوم درلابلاى عبارات و عناوين فريبنده ديگر انجام گيرد و رشوه خوار و رشوه دهنده ازنامهايى
مانند هديه ، تعارف ، حق الزحمه و انعام استفاده كنند ولى اين تغيير نامها به هيچ وجه تغييرى در ماهيت آن نمى دهد و در هر صورت پولى كه از اين طريق گرفته مى شود حرام و نامشروع است.
اسـلام رشـوه را در هـر شـكـل و قـيافه اى محكوم كرده است ، در تاريخ زندگى پيغمبراكرم (ص) مـى خـوانـيـم كـه : بـه او خبر دادند يكى از فرماندارانش رشوه اى درشكل هديه پذيرفته ،
حضرت برآشفت و به او فرمود: كيف تاخذ ما ليس لك بحق :((چرا آن كه حق تو نيست مى گيرى))؟ او در پـاسـخ بـا معذرت خواهى گفت : ((آنچه گرفتم هديه اى بود اى پيامبرخدا))
پيامبر(ص) فرمود: ((اگـر شـمـا در خـانـه بـنـشـيـنيد و ازطرف من فرماندار محلى نباشيد آيا مردم به شما هديه مـى دهـنـد؟! سـپس دستور دادهديه را گرفتند و در بيت المال قرار دادند و وى را از كار بركنار كرد)).
مسأله رشوه در اسلام به قدرى مهم است که امام صادق(علیه السلام) درباره آن مى فرماید: وَ أَمَّا الرِّشا فِی الْحُکْمِ فَهُوَ الْکُفْرُ بِاللّهِ الْعَظِیمِ: «اما رشوه در قضاوت، کفر به خداوند بزرگ است».
و در حدیث معروفى که از رسول خدا نقل شده چنین مى خوانیم: لَعَنَ اللّهُ الرّاشِیَ وَ الْمُرْتَشِیَ وَ الْماشِیَ بَیْنَهُما: «خداوند گیرنده و دهنده رشوه و آن کس که واسطه میان آن دو است را از رحمت خود دور گرداند"ویرایش بوسیله کاربر 1393/11/16 03:22:50 ب.ظ
| دلیل ویرایش: مشخص نشده است
|
|
|
|
رتبه: Advanced Member
گروه ها: Moderator, Administrators, member تاریخ عضویت: 1390/03/24 ارسالها: 1,960
تشکرها: 4 بار 29 تشکر دریافتی در 29 ارسال
|
درتفسیرنور(قرائتي)ترجمه ونكات ايه بصورت زير مطرح شده است:
واموال يكديگر را به باطل (و ناحقّ) در ميان خودتان نخوريد و اموال را به (عنوان رشوه، به كيسه) حاكمان وقاضى ها سرازير نكنيد تا بخشى از اموال مردم را به گناه بخوريد، در حالى كه خود مى دانيد (كه خلاف مى كنيد).
«تدلوا» به معناى سرازير كردن دَلو در چاه است كه در اين آيه، رشوه به قاضى به آن تشبيه شده است. مراد از «اموال النّاس» هم اموال عمومى است وهم اموال خصوصى.
علاوه بر آنكه رشوه براى گرفتن حقوق غيرمالىِ مردم نيز ممنوع است.
رشوه، يكى از گناهان بزرگى است كه مفاسد اجتماعى متعدّدى را به دنبال دارد، از جمله: حذف عدالت، يأس و نااميدى ضعفا، جرأت و جسارت اقويا، فساد و تباهى حاكم و قاضى، از بين رفتن اعتماد عمومى.
با توجّه به اين آثار و عوارض منفى، در روايات شديداً از اين عمل انتقاد شده است.
رسول اكرم صلى الله عليه وآله خطاب به حضرت على عليه السلام فرمود:
«يا على ثمن الميتة والكلب والخمر و مهر الزانية والرشوة فى الحكم» اى على! درآمد حاصل از فروش مردار، سگ، شراب، زنا و رشوه يكسان و حرام است.
همچنين على عليه السلام در ذيل آيه شريفه «اكّالون للسّحت» فرمود: رشوه خواران كسانى هستند كه مشكل مردم را حل نموده و در برابر، هداياى آنان را مى پذيرند.
امام صادق عليه السلام رشوه را در حد كفر به خدا مى داند. و رسول اكرم صلى الله عليه وآله رشوه دهنده و گيرنده و واسطه را لعنت كرد و فرمود: بوى بهشت به صاحب رشوه نمىرسد.
در حديث ديگر مى خوانيم: هر حاكمى كه نسبت به گرفتارى هاى مردم بى تفاوت باشد، خداوند لطفش را نسبت به او مى پوشاند و اگر هديه قبول كند تا كار مردم را انجام دهد، در زنجير است و اگر رشوه بگيرد، مشرك مى باشد.
حضرت على عليه السلام رشوه گيرنده را از حقّ ولايت محروم مى داند. در جاى ديگر آن حضرت فرمودند: هيچ گروهى گرفتار رشوه نشدند، مگر آنكه گرفتار ترس و اضطراب و نگرانى شدند
|
|
|
|
رتبه: Administration
گروه ها: Administrators, Moderator, member تاریخ عضویت: 1391/10/20 ارسالها: 421
9 تشکر دریافتی در 9 ارسال
|
جمله و لاتاكلوا اموالكم بينكم بالباطل در سوره نسا نيز ذكر شده است.
جهت مطالعه تعاريف و مصاديق اكل مال به باطل به لينك زير مراجعه نماييد.
حرمت خوردن مال به باطل،كليك كنيد.
|
|
|
|
جهش به انجمن
شما مجاز به ارسال مطلب در این انجمن نمی باشید.
شما مجاز به ارسال پاسخ در این انجمن نمی باشید.
شما مجاز به حذف مطلب ارسالی خود در این انجمن نمی باشید.
شما مجاز به ویرایش مطلب ارسالی خود در این انجمن نمی باشید.
شما مجاز به ایجاد نظر سنجی در این انجمن نمی باشید.
شما مجاز به رای دادن در این انجمن نمی باشید.