رتبه: Advanced Member
گروه ها: member, Administrators تاریخ عضویت: 1390/02/31 ارسالها: 1,036 47 تشکر دریافتی در 28 ارسال
|
جهاد در قران- قاعدين ازجنگ- ايا قاعدين به اولي الضرر و غير اولي الضرر تقسيم مي شوند؟
تدبر در ايه 95 سوره نسا
به نام خدا
در حين تدبر ايات سوره نسا در كانال قران پويان ،متوجه تفاوت ترجمه عبارت " غَيْرُ أُوْلِي الضَّرَرِ"در ايه 95 سوره نسا در تفسير فرقان با ترجمه هاي مشهور شدم . با جستجوي بيشتر و طرح موضوع در دو گروه قراني تلگرامي، دو احتمال ديگر از ترجمه ايه نيز اضافه شد .
در نهايت بابررسي و نقد احتمالات مختلف،ترجمه اي براي ايه ارايه شد كه باستحضار خواهد رسيد.
لاَّ يَسْتَوِي الْقَاعِدُونَ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ غَيْرُ أُوْلِي الضَّرَرِ وَالْمُجَاهِدُونَ فِي سَبِيلِ اللّهِ بِأَمْوَالِهِمْ وَأَنفُسِهِمْ
فَضَّلَ اللّهُ الْمُجَاهِدِينَ بِأَمْوَالِهِمْ وَأَنفُسِهِمْ عَلَى الْقَاعِدِينَ دَرَجَةً وَكُـلاًّ وَعَدَ اللّهُ الْحُسْنَى
وَفَضَّلَ اللّهُ الْمُجَاهِدِينَ عَلَى الْقَاعِدِينَ أَجْرًا عَظِيمًا {95}نسا
نظريه نخست:ابتدا نظر تفسير الميزان كه همان ترجمه مشهور است،را مرور مي كنيم:
"ترجمه: كسانى كه بدون عذر و علت از جهاد در راه خدا تقاعد مى ورزند با كسانى كه در راه او با مال و جان خود جهاد مى كنند يكسان نيستند، خداى تعالى مجاهدان با مال و جان خود را بر نشستگان از حيث درجه برترى داده ، و خدا به هر يك (از سه طائفه نامبرده يعنى متقاعدين بدون عذر و متقاعدين معذور و مجاهدين وعده اجرى عظيم داده است (95)
توضيح: كلمه (ضرر) به معناى كمبود در وجود است كمبودى كه مانع شود از اينكه آدمى به امر جهاد و قتال قيام نمايد، نظير كورى و شلى و بيمارى ، و مراد از جهاد با اموال ، انفاق آن در راه خدا و به منظور پيروز شدن بر دشمنان است و مراد از جهاد با اءنفس جنگيدن است .
و جمله :( و كلا وعد اللّه الحسنى ...) دلالت دارد بر اينكه مراد از اين اشخاصى كه قعود كردند(نشستند) كسانى است كه رفتن به جنگ را در زمانى ترك كردند كه احتياجى به رفتن آنان به جبهه جنگ نبوده ، چون به مقدار كفايت ديگران رفته بودند، چون مى فرمايد: خداى تعالى به هر دو طائفه (آنها كه به جهاد رفتند و آنها كه نرفتند) وعده حسنى داده ، پس غرض از جمله مورد بحث ترغيب و تحريك مسلمانان بر قيام به امر جهاد است ، تا مسلمين در رفتن به جهاد شتاب نموده ، از يكديگر سبقت بگيرند"
بطور خلاصه در اين نظر،قاعدين از جهاد به دو گروه تقسيم ميشوند . 1-قاعدين اولي الضرر:يعني انهايي كه كمبود جسماني دارند مانند معلولان و بيماران 2-قاعدين غير اولي الضرر:يعني ساير قاعدين كه عذر جسمي ندارند.
وبا توجه به اينكه طبق ايه هر دو گروه قاعدين ،شامل وعده حسناي خداوند هستند،براي توجيه اين وعده به قاعدين غير معذور،(چرا كه در ايات ديگر بشدت نكوهش شده اند) اين ايه را منحصر به موارد جهاد كفايي كرده اند.يعني موارديكه وجوب و لزومي به حضور قاعدين در اين جنگ نبوده است.
نقد اين نظريه:
1-اينكه مراد ايه جهاد كفايي بوده و نيازي به حضور انها نبوده،قرينه اي در ايات ندارد و حتي برعكس در ايات قبل،صحبت از تشويق و تحريض همه مومنان به حضور درجهاد است.
2-با فرض پذيرش جهاد كفايي،در انصورت چه تفاوتي بين قاعدين ولي الضرر و غير اولي الضرر وجود دارد؟ با فرض وجوب كفايي،تكليف از سايرين ساقط بوده و همه قاعدين،معذور خواهند بود چه صاحب ضرر چه غير آن.
3- خود قران،در سوره توبه،کسانی را که بدون عذر موجه ،دنبال اذن پيامبر براي ترك جهاد هستند،با واژه های اولوالطول ، اغنیا و معذرون یاد کرده است.لذا استفاده از تعبیر غیر اولی الضرر ،برای اشاره به اینگونه افراد ،بعید به نظر میرسد.كلمات كليدي:جنگ جهاد مجاهدين قاعدين معذور ویرایش بوسیله کاربر 1396/06/27 07:52:08 ب.ظ
| دلیل ویرایش: edit |
سیدکاظم فرهنگ |
|
|
|
رتبه: Advanced Member
گروه ها: member, Administrators تاریخ عضویت: 1390/02/14 ارسالها: 199
8 تشکر دریافتی در 7 ارسال
|
نظريه دوم: ترجمه تفسير الفرقان :مؤمنان خانه نشين كه با ترك جبهه ى جنگ به آن زيانى وارد نمى كنند
"در اين آيه چند دسته در زمينة جنگ مورد نظرند: نخست "القاعدون من المؤمنين غيُر اولى الضرر" مؤمنانى كه در جنگ شركت نكرده اند و زيانبار هم نيستند، كه يا بخاطر عدم شركت در جبهه عذر مالى و يا حالى ندارند، ولى اين عدم شركت هيچ زيانى هم به جبهه وارد نمى كنند و يا عذر مالى يا حالى دارند، گرچه شركتشان در جبهه ضرورى است و در هر دو صورت هرگز مجاهدان را سست نمى كنند، اين دو گروه در عدم حضورشان در جبهه معذورند.
دسته دوم كسانى هستند كه بجهت عدم شركتشان در جبهه زيانى به جبهه وارد مى شود و عذرى هم ندارند و يا اينكه ديگران را هم از جبهه رفتن باز مى دارند و سست مى كنند، گرچه خودشان در جبهه حضور فيزيكى هم داشته باشند، اينان از قاعدين اولى الضرر هستند، كه حضور و عدم حضورشان در جبهه زيانبار است.
دسته سوم "المجاهدين باموالهم و انفسهم"اند كه با جان و مال خود در راه خدا جهاد مى كنند و از گروه نخستين برترند، گرچه اين دو دسته هر دو مورد وعده نيك هستند كه "كُلا وعد الله الحُسنى" و در مقابل به دسته دوم وعده عذاب داده شده است، ولى دو دسته اولين و آخرين كه وعده حُسن داده شده اند بر حسب قعود و قيامشان در جنگ درجاتى گوناگون دارند، كه اولا "اجراً عظيماً" و ثانياً "درجات منه و مغفرةً و رحمةً" اين اجر در عين وحدت با عظمتش شامل اين مثلث مى باشد."
بطور خلاصه در اين نظر اولا اولي الضرر به معناي زيان رساننده به جنگ تعبير شده ثانيا قاعدين هم به دودسته،تقسيم شده اند قاعديني كه عدم حضورشان زياني به جنگ نميزند (كه اين ايه بر انها نظر داشته)و قاعديني كه عدم حضورشان به جنگ زيان وارد ميكند.
اشكالات اين نظريه:
1-ايشان قاعدين اولي الضرر را كه در دسته دوم،برشمرده اند،از شمول وعده حسني خارج كرده و مشمول عذاب دانسته اند.حال انكه ايه چنين دلالتي ندارد.و كلا قاعدين را شامل وعده حسني ميداند.
ضمن انكه در سوره توبه و فتح،اين دسته از افراد(قاعدين اولي الضرر با اين ترجمه) در شمار مخلفين و منافقان بشمار امده و به عذاب الیم و اتش جهنم تهدید شده اند .
فَرِحَ الْمُخَلَّفُونَ بِمَقْعَدِهِمْ خِلاَفَ رَسُولِ اللّهِ وَكَرِهُواْ أَن يُجَاهِدُواْ بِأَمْوَالِهِمْ وَأَنفُسِهِمْ فِي سَبِيلِ اللّهِ وَقَالُواْ لاَ تَنفِرُواْ فِي الْحَرِّ قُلْ نَارُ جَهَنَّمَ أَشَدُّ حَرًّا لَّوْ كَانُوا يَفْقَهُونَ {81}توبه
سَيَقُولُ لَكَ الْمُخَلَّفُونَ مِنَ الْأَعْرَابِ شَغَلَتْنَا أَمْوَالُنَا وَأَهْلُونَا فَاسْتَغْفِرْ لَنَا يَقُولُونَ بِأَلْسِنَتِهِم مَّا لَيْسَ فِي قُلُوبِهِمْ قُلْ فَمَن يَمْلِكُ لَكُم مِّنَ اللَّهِ شَيْئًا إِنْ أَرَادَ بِكُمْ ضَرًّا أَوْ أَرَادَ بِكُمْ نَفْعًا بَلْ كَانَ اللَّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ خَبِيرًا {11}فتح
قُل لِّلْمُخَلَّفِينَ مِنَ الْأَعْرَابِ سَتُدْعَوْنَ إِلَى قَوْمٍ أُوْلِي بَأْسٍ شَدِيدٍ تُقَاتِلُونَهُمْ أَوْ يُسْلِمُونَ فَإِن تُطِيعُوا يُؤْتِكُمُ اللَّهُ أَجْرًا حَسَنًا وَإِن تَتَوَلَّوْا كَمَا تَوَلَّيْتُم مِّن قَبْلُ يُعَذِّبْكُمْ عَذَابًا أَلِيمًا {16}فتح
ویرایش بوسیله کاربر 1396/07/02 06:36:18 ق.ظ
| دلیل ویرایش: edit |
مدیر تالار |
|
|
|
رتبه: Advanced Member
گروه ها: member, Administrators تاریخ عضویت: 1390/02/31 ارسالها: 1,036 47 تشکر دریافتی در 28 ارسال
|
نظريه سوم :قاعدين غير اولي الضرر يعني قاعديني كه جهاد بر انها واجب نيست اما بيماري جسماني ندارند مانند زنان و كهنسالان
" ظاهر آیه نشان میدهد که سه دسته مراد است و همه مومن هستند اول مجاهدان كه افضل اند دوم قاعدان غیراولی الضرر مثل كهنسالان و زنان .حالت سوم یعنی قاعدان اولی الضرر (نابینا و ناتوان و نادار و بیمار)که معفو هستند بدلیل آیه حرج. و ضررهم همان بیماری و مشکلات جسمی و شاید ناداری و کمبودهای مالی باشد که آیات 91 و92 توبه دلالت برآن دارد. آنها كه مذمت شده اند و در ساير سوره ها معرفي شده اند مومن نيستند "
دراين نظريه هم قاعدين به دو دسته تقسيم شده اند اما هر دوي انها مجاز به ترك جنگ هستند
نقد اين نظريه: 1-همان ايراد سوم كه در نظريه اول بيان شد،اينجا هم صادق است.يعني استبعاد به كارگيري اولي الضرر براي بيماران و ناتوايان
2-با توجه به اينكه طبق ايه همه قاعدين مشمول وعده حسني هستند و در اين نظر هم هردو گروه قاعدين،ماذون و معذورند،پس علت و كاربرد اين تفكيك چيست؟ تفاوت قاعدين اولي الضر با غير اولي الضرر از لحاظ پاداش چيست؟
|
سیدکاظم فرهنگ |
|
|
|
رتبه: Advanced Member
گروه ها: member, Administrators تاریخ عضویت: 1390/02/31 ارسالها: 1,036 47 تشکر دریافتی در 28 ارسال
|
نظريه چهارم:
غير اولي الضرر ،به معناي زيان نديده از جنگ است و توصيفي است براي قاعدين كه قاعدين ،از جنگ ضرر و زياني نديده اند.
"غیر اولی الضرر" بودن نتیجه طبیعی تقاعد از جنگ است، چیزی که این قید بدیهی را معنادار می کند، تعلیلی است که از حکم (مساوی نبودن در فضیلت) در خود دارد.
مفهوم قاعدین غیر از مخلفین و اعم از آن است، می توان گفت خنثی است . اما مخلفین که در آیه 81 به بعد توبه از آنها گفته، مفهومی مشخصا منفی است.دستجات مختلفی قاعد از جنگ بودند: زنان و کودکان و بیماران و ناتوانان و کهنسالان و البته عده ای هم بخاطر سستی و ترس و عافیت طلبی از شرکت در جنگ خودداری کردند.
همه اینها از ضررهای مستقیم جنگ در امان مانده اند (گرچه عوارض غیرمستقیم ممکن بود آنها را متاثر کند). آیه سوره نساء برخلاف سوره توبه متوجه گروه آخر نیست، حتی کسی که پیامبر او را جانشین خودش در مدینه گذاشته جزو قاعدین است، طبعا پیامبر شهر را بدون محافظ رها نمی کرده و عده ای باید در شهر می مانده اند. اما سوره توبه لحن توبیخ آمیز دارد و مخلفان فراری را خطاب قرار می دهد."
بطور خلاصه در اين نظريه،قاعدين،به اولي الضرر و غير اولي الضرر تقسيم نمي شوند بلكه همه قاعدين از آنجا كه در جنگ حاضر نشده اند،اسيب نديده از جنگ هستند.و چون همه انها مشمول وعده حسني شده اند،مراد از قاعدين ،افراد معذور و مجاز به عدم حضور در جهاد هستند.و انها كه بدون عذر و دليل و از روي ترس و سستي ،جهاد را ترك كرده اند مشمول قاعدين نبوده،بلكه در شمار مخلفين محسوب ميشوند كه در اين ايه مدنظر نبوده است.
نقد اين نظريه: اين نظريه فارغ از اشكالات وارده به نظريه هاي ديگر است. ضمن آنكه تاكيد برقاعدين اسيب نديده از جنگ در برابر مجاهديني كه اموال وانفس خود را به خطر مي اندازند،و به همين دليل هم افضل هستند،مناسب به نظر ميرسد. در واقع در اين ايه خداوند ضمن بيان درجه و فضيلت زياد مجاهدين،قاعدين معذور و مجاز را هم از ياس و دلسردي خارج كرده و انها را به وعده حسني و در جه اي كمتر از مجاهدين بشارت ميدهد.
جمع بندي:با توجه به 4 احتمال ذكر شده در ترجمه اين آيه و نقد و بررسي آنها،ترجمه چهارم فاقد اشكال به نظر ميرسد و با مفاد تمام جملات ايه و نيز ساير ايات مربوط به جهاد ،هماهنگ تر ميباشد.
يعني غير اولي الضرر به زيان نديدن قاعدين از جنگ اشاره دارد.از نظر قران،قاعدين ،مومنان معذور و ماذون براي عدم شركت در جهاد بوده و مستحق نكوهش نيستند بلكه اي درجه اي كمتر از مجاهدين دارند.
در واقع در اين ايه خداوند ضمن بيان درجه و فضيلت زياد مجاهدين،قاعدين معذور و مجاز را(كه در صورت عدم عذر ،در جنگ حضور مي يافتند) از ياس و دلسردي خارج كرده و انها را به وعده حسني و در جه اي كمتر از مجاهدين بشارت ميدهد. اما ساير افراد ي كه موظف به حضور در جهاد بوده اما بدنبال بهانه و اجازه براي ترك جهاد هستند و يا حتي مخالفت صريح ابراز ميكنند، بشدت نكوهش شده اند.
نكته:توجه به ترتيب نزول سوره ها نيز نشان ميدهد كه در ليستهاي مختلف ترتيب نزول،سوره نسا پيش از سوره فتح و توبه كه در انها از مخلفين و معذرون نام برده شده،نازل شده است. لذا ميتوان حدس زد كه پس از نزول اين ايات و ماجور بودن قاعدين ،عده اي عليرغم توانايي شركت جهاد بدنبال بهانه و كسب اجازه از پيامبر براي ترك جهاد بوده اند كه خداوند انها را در ان سوره ها نكوهش كرده است.ویرایش بوسیله کاربر 1396/07/03 04:27:34 ب.ظ
| دلیل ویرایش: edit |
سیدکاظم فرهنگ |
|
|
|
رتبه: Member
گروه ها: member
تاریخ عضویت: 1394/05/02 ارسالها: 26 مکان: ایران تهران 1 تشکر دریافتی در 1 ارسال
|
«وکلا وعد الله الحسنی» پرانتز است (یعنی از قبل و بعد خویش منفک است) ، دلیلش هم اینکه اگر قبل و بعدش را وصل کنیم روال سخن صاف و بی سکته میشود و علت این پرانتز این است که مسلمین مایوس نشوند
وعده حسنی الهی مال جهاد نیست لزوما ایمان به وحدت مقام الوهیت و ایمان به رسالت حضرت رسول اکرم نیز خودش مستوجب وعده حسنی هست
قاعدين غير اولي الضرر ،آدم های کم حس و حالی هستند که به وحدانیت مقام الوهیت معتقدند (واز این لحاظ مشمول وعده حسنی میشوند) و به نبوت آنحضرت نیز همچنین (و در این لحاظ هم مشمول میشوند) [یعنی منافق نیستند] ولی کند میباشند در اتیان به دستورات سخت-سخت (ان الانسان لربه لکنود کل یعمل علی شاکلته که شامل اکثریت انسانها میباشند و وجود این نوع اشخاص بود که عاشورا را به وجود آورد و همیشه هم خواهند بود و همین حالا هم مسئول واقعی بسیاری از مصائب بزرگ همین اکثریت آدم های خوب هستند که خداوند هم رعایت اینها را کرد و با ذکر «وکلا وعدالله الحسنی» نگذاشت نا امید شوند)
اتفاقا این آیه و آن پرانتز درس بزرگی دارد و آنهم مخالفت با «هرکس جزء ما نیست پس علیه مااست» است
رویکرد خداوند در این نوع اشخاص ایجاد انگیزه است
البته بعدا در سوره برائت با نزول آیه «. . ان کان ابائکم و ابنائکم و . . » سطح مسئولیت را بالاتر برد (توجه به ترتیب نزول چنین کمکی میکند به فهم قرآن)
|
|
|
|
رتبه: Advanced Member
گروه ها: member, Administrators تاریخ عضویت: 1390/02/31 ارسالها: 1,036 47 تشکر دریافتی در 28 ارسال
|
با سلام و سپاس از شما
در خصوص پست بالا چند نكته قابل تامل است:
1-در اينكه جمله وكلا وعدالله الحسني در اين ايه پرانتزي يا فرعي است موافقم.در ايه سه بار از مجاهدين در برابر قاعدين تمجيد شده و اين جمله كوتاه براي مايوس نشدن قاعدين بيان شده است.
2-اما در خصوص سئوال اصلي كه منظور از قاعدين غير اولي الضرر چه كساني هستند،در واقع احتمال پنجمي را مطرح كرده ايد كه انها افراد با ايماني هستند كه از روي سستي و كندي ،از شركت در جهاد سرباز زده اند. و اين وعده حسني هم صرفا بخاطر ايمان است.
نقد اين نظريه:
1-در اين ايه ،بطور مشهودي سه بار مجاهدين در برابر قاعدين مقايسه شده اند،سياق آيات قبل و بعد نيز مربوط به جهاد و هجرت در راه خداست.بنابراين ،وعده حسنايي هم كه شامل حال مجاهدين و قاعدين ميشود،مرتبط با جهاد است. چندان موجه نيست كه در ميان ايات جهاد و تفضيل مجاهدين بر قاعدين،ناگهان از ايمان آنها تمجيد شود.
2-هم در اين سوره و هم در سوره هاي قبل از نسا،انتظار خداوند از مومنين واقعي ،لبيك به نداي پيامبر و حضور در جهاد است و ترك كنند گان جهاد را (با شدت هاي مختلف ،بسته به دليل عدم شركت شان)نكوهش كرده است. از جمله در همين سوره نسا از ايه 71 كه دعوت مومنين به حضور در جهاد مطرح شده است،بلافاصله از سستي و نرفتن عده اي از انها نكوهش شده است:
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا خُذُوا حِذْرَكُمْ فَانْفِرُوا ثُبَاتٍ أَوِ انْفِرُوا جَمِيعًا ﴿۷۱﴾ قمشهای: ای اهل ایمان سلاح جنگ برگیرید و آنگاه دسته دسته یا همه یکباره متّفق (برای جهاد) بیرون روید.
وَإِنَّ مِنْكُمْ لَمَنْ لَيُبَطِّئَنَّ فَإِنْ أَصَابَتْكُمْ مُصِيبَةٌ قَالَ قَدْ أَنْعَمَ اللَّهُ عَلَيَّ إِذْ لَمْ أَكُنْ مَعَهُمْ شَهِيدًا ﴿۷۲﴾
انصاریان: یقیناً از شما کسی است که [از رفتن به سوی جنگ] درنگ و کُندی می کند، پس اگر به شما [رزمندگانی که به جنگ رفته اید] آسیبی رسد، گوید: خدا بر من محبت و لطف داشت که با آنان [در میدان جنگ] حاضر نبودم.
سپس در ايه 74 به صورت امر غايب ،مومنان را به جهاد در راه خدا امر ميكند و در ايه 75 هم از اينكه به جهاد نميروند،اظهار تعجب ميكند.
فَلْيُقَاتِلْ فِي سَبِيلِ اللَّهِ الَّذِينَ يَشْرُونَ الْحَيَاةَ الدُّنْيَا بِالْآخِرَةِ وَمَنْ يُقَاتِلْ فِي سَبِيلِ اللَّهِ فَيُقْتَلْ أَوْ يَغْلِبْ فَسَوْفَ نُؤْتِيهِ أَجْرًا عَظِيمًا ﴿۷۴﴾
انصاریان: باید کسانی که زندگیِ زودگذرِ دنیا را با سرای جاویدان آخرت مبادله می کنند، در راه خدا بجنگند. و هر که در راه خدا بجنگد و کشته شود، یا بر دشمن پیروز گردد، پس پاداش بزرگی به او خواهیم داد.
وَمَا لَكُمْ لَا تُقَاتِلُونَ فِي سَبِيلِ اللَّهِ ....75 انصاریان: شما را چه شده که در راه خدا نمي جنگيد؟
3-در سوره آل عمران و در ماجراي جنگ احد نيز خداوند هم از سستي مومنان نكوهش ميكند و هم ايمان واقعي و پاداش ان (جنت)را در گرو عمل و حضور در جهاد عنوان كرده است. لذا عدم نكوهش انها و بالاتر وعده حسني دادن به انها ،در ايه مورد بحث در سوره نسا با اين ايه سوره ال عمران و ساير ايات مربوط به جهاد در قران،ناهماهنگ است.
وَلَا تَهِنُوا وَلَا تَحْزَنُوا وَأَنْتُمُ الْأَعْلَوْنَ إِنْ كُنْتُمْ مُؤْمِنِينَ ﴿۱۳۹﴾ خرمشاهی: و سستى نورزيد و اندوهگين نباشيد چرا كه شما اگر مؤمن باشيد، برتريد
أَمْ حَسِبْتُمْ أَنْ تَدْخُلُوا الْجَنَّةَ وَلَمَّا يَعْلَمِ اللَّهُ الَّذِينَ جَاهَدُوا مِنْكُمْ وَيَعْلَمَ الصَّابِرِينَ ﴿۱۴۲﴾ مکارم شیرازی: آيا چنين پنداشتيد كه شما (تنها با ادعاي ايمان) وارد بهشت خواهيد شد در حالي كه هنوز خداوند مجاهدان از شما و صابران را مشخص نساخته است؟!
جالب تر انكه حتي از مسلماناني كه پس از جنگ بدر ،آرزوي شهادت داشتند اما در لحظه حساس تصميم گيري ،سستي به خرج دادند،نكوهش شده است.
وَلَقَدْ كُنْتُمْ تَمَنَّوْنَ الْمَوْتَ مِنْ قَبْلِ أَنْ تَلْقَوْهُ فَقَدْ رَأَيْتُمُوهُ وَأَنْتُمْ تَنْظُرُونَ ﴿۱۴۳﴾
انصاریان: و یقیناً شما [پس از آگاهی از درجات شُهدایِ بدر] مرگِ [در میدان جنگ] را پیش از رویارویی با آن سخت آرزو می کردید، و هنگامی که با آن روبرو شدید [به هراس افتادید و بدون هیچ اقدامی] به تماشای آن پرداختید!!
بنابراين در فرهنگ قراني،مسلماناني كه بدون عذر و اذن ،فرمان پيامبر مبني برحضور در جهاد را اطاعت نكرد ه اند،مورد سرزنش قرار گرفته اند. لذا همان نظريه چهارم كه قاعدين را منطبق بر معذورين از جهاد ميداند،مناسب تر به نظر ميرسد.
|
سیدکاظم فرهنگ |
|
|
|
جهش به انجمن
شما مجاز به ارسال مطلب در این انجمن نمی باشید.
شما مجاز به ارسال پاسخ در این انجمن نمی باشید.
شما مجاز به حذف مطلب ارسالی خود در این انجمن نمی باشید.
شما مجاز به ویرایش مطلب ارسالی خود در این انجمن نمی باشید.
شما مجاز به ایجاد نظر سنجی در این انجمن نمی باشید.
شما مجاز به رای دادن در این انجمن نمی باشید.