|
|
❇️ #دین_انسان_ساز، نگاه به دین با محوریت انسان است.
🔹آیه‌ای که درباره #پیامبر در سوره اعراف (آیه ۱۵۷) هست، پیامبر را معرفی‌شده در #تورات و #انجیل می‌داند. کاری که پیامبر انجام می‌دهد پنج مورد است: [يَأْمُرُهُمْ بِالْمَعْرُوفِ وَ يَنْهَاهُمْ عَنِ الْمُنْكَرِ وَ يُحِلُّ لَهُمُ الطَّيِّبَاتِ وَ يُحَرِّمُ عَلَيْهِمُ الْخَبَائِثَ وَ يَضَعُ عَنْهُمْ إِصْرَهُمْ وَ الْأَغْلَالَ الَّتِي كَانَتْ عَلَيْهِمْ]. کار پیامبر و کار دین این است که آن درد و رنج‌ها و غل و زنجیرها را از زندگی انسان بردارد؛ یعنی #دینداری باید نمودش در زندگی این‌چنین باشد که انسان‌ها درد و رنجی نداشته باشند و غل و زنجیری احساس نکنند. حال اگر آن غل و زنجیر از ناحیه دین باشد، این کار دشوارتر است.
🔹من این‌گونه می‌فهمم که دو نوع رویکرد یا دو نگاه در فهم یا معرفی دین وجود دارد.
👈یک نگاه و دیدگاه این است که در بحث #عقاید، دائم مدار ایمان انسان‌ها، با ایمان آوردنشان سنجیده می‌شود و در حوزه #فقه و تکالیف، با امتثال کردن؛ یعنی «اتصال‌محور» در عقاید و «تکلیف‌محور» در تکالیف و باورها. اگر در حوزه عقاید مؤمن باشد و در حوزه تکالیف ممتثل باشد، این انسان، مؤمن و دین‌دار تلقی می‌شود.
👈نگاه دیگر این است که این‌چنین نیست؛ یعنی یا یک سطح بالاتر یا نگاهی دیگر که در عقاید، انسان‌ها به دنبال #معرفت باشند و به معرفت برسند و در حوزه #فقه و افعال و تکالیف، آن دینداری در زندگی نمود پیدا بکند؛ دین #معرفت‌زا باشد و #در_زندگی_اثرگذار. صرف اینکه امتثال کرده باشد… خب، #نمازخوان زیاد باشد ولی #دروغ هم همان اندازه زیاد باشد؛ روزه‌بگیر زیاد باشد ولی همان اندازه خلاف کردن، غدر وعده کردن و تخلفات زیاد باشد.
این، #دینداری اثرگذار نیست.
دینداری که به انسان معرفت و دید و نگاه بدهد و در عمل به گونه‌ای انسان را تربیت کند که آن دین در زندگی‌اش تجلی و نمود داشته باشد.
♦️برخی از عالمان دین بیشتر رویکرد اول را دارند؛ لذا اگر کسی مثلاً کار دینی‌اش را انجام ندهد، می‌گویند تقوا ندارد و اگر انجام بدهد ولی اثر نداشته باشد، می‌گویند اخلاص ندارد. یعنی هیچ‌گاه خود کسی که دین را می‌فهمد و تبلیغ می‌کند، متهم نیست. مثل اینکه ما در کشور کل مشکلات را یا به دشمن نسبت می‌دهیم یا به خدا که دارد آزمایش می‌کند یا به مردم که گناه کرده‌اند. یعنی آن قشر چهارمی که متصدی و متولی امور هستند، مبرا هستند.
اینجا هم در دینداری، نه آن‌که فهمیده، نه آن‌که تبلیغ کرده و نه آن‌که نقش دارد، آنها مورد اتهام نیستند؛ این #مکلف است که خلوص نداشته که نمازش اثر ندارد؛ خلوص نداشته که زیارتش در زندگی‌اش اثر نگذاشته است. اینکه ما در تبیین، فهم و تشریح‌مان مشکل داریم، این یک نوع نگاه است.
👈به گمان من، در نوع اول از تعریف دینداری، دین، اصل و محور است و در نوع دوم، #انسان، محور است؛ یعنی دینداری نوع دوم، انسان را محور و اصل قرار می‌دهد و می‌خواهد ببیند این انسان چگونه باید باشد و چگونه تحول پیدا بکند.
#دین برای انسان است، نه انسان برای دین.
📚از سخنرانی استاد مهدی مهریزی در سالگرد استاد حکیمی
|
| سیدکاظم فرهنگ |
|
|
❇️شاخص هاي سه گانه بهترين دين
سوره نساء صفحه_9
💠وَ مَنْ أَحْسَنُ دِيناً مِمَّنْ أَسْلَمَ وَجْهَهُ لِلَّهِ وَ هُوَ مُحْسِنٌ وَ اتَّبَعَ مِلَّةَ إِبْراهِيمَ حَنِيفاً وَ اتَّخَذَ اللَّهُ إِبْراهِيمَ خَلِيلًا «125»
🌱و دين و آيين چه كسى بهتر از آن كس است كه خود را تسليم خدا كرده، در حالى كه نيكوكار است و از آيين ابراهيمِ حق‌گرا پيروى كرده است؟ و خداوند، ابراهيم را به دوستى خود برگزيد.
👈در این آیه سه چیز مقیاس بهترین آیین شمرده شده:
🔸نخست تسلیم مطلق در برابر خدا «اسلم وجهه للّه»،
🔸دیگری نیکوکاری «و هو محسن» منظور از نیکوکاری در اینجا هر گونه نیکی با قلب و زبان و عمل است.
كه اين ،بيان ديگري است از عمل صالح به انگيزة ايماني (وَمَنْ يَعْمَلْ مِنَ الصَّالِحَاتِ وَهُوَ مُؤْمِن) كه 7 بار در قرآن آمده است
🔸و دیگری پیروی از آیین پاک ابراهیم است
🔹حنيف از ريشة «حَنَفَ»، بيانگر انگيزه و ميل حركت از گمراهي به هدايت و از کجي به راستي و استقامت است.
بر عكس «جنيف» كه كسى را گويند كه از حقّ به باطل گرويده است.
بيشتر آدميان در ارتباط با حق خونسرد و خنثي هستند و کمتر انگيزه و احساسي براي جستجو و گرايش به حق از خود نشان مي‌دهند. اما «حنيف» صفت مشبهه است و دلالت بر ثبوت حق‌گرايي در شخص مي‌کند. نمونه ممتازش در قرآن، ابراهيم خليل(ع) است که چنين حالتي در شخصيت او حالت ثابت و راسخ يافته بود
👈به طور كلي در اين آيه سه اصل يا سه مرحلة توحيدي را برشمرده است: 1- تسليم به وجه خدا (نيّت پاك و هدف گيري توحيدي)، 2- عمل صالح (كار مثبت)، 3- پيروي توحيدي از الگوي عملي ايمان.
🔹تسليم در برابر خداوند واحسان به مردم از اصول اديان الهى است. أَسْلَمَ ... وَ هُوَ مُحْسِنٌ
🔹مكتب، بر پايه‌ى ايمان و عمل، هر دو استوار است و هر كدام بدون ديگرى ناقص است. أَسْلَمَ ... وَ هُوَ مُحْسِنٌ
🔹بهترين الگوهاى مردم كسانى هستند كه خداوند آنان را براى خود برگزيده است. «وَ اتَّبَعَ مِلَّةَ إِبْراهِيمَ حَنِيفاً وَ اتَّخَذَ اللَّهُ إِبْراهِيمَ خَلِيلًا»
📚تفاسير نور، نمونه و بازرگان
|
|
|
تعابیری که از دین درست و مورد پسند در قران امده است.
*در ایه 43از سوره ی روم توصیف به دین قیم (آئین پا برجا)
*در آیه ۱٠۵ سوره یونس توصیف به حنیف (دینى که از هرگونه انحراف بر کنار است).
*در آیه ۳ سوره زمر توصیف به خالص (أَلا لِلّهِ الدِّیْنُ الْخالِصُ).
*در آیه ۵۲ سوره نحل توصیف به واصب آئینى که غیر قابل تغییر و خالى از فنا و زوال است (وَ لَهُ الدِّینُ واصِباً).
* در آیه ۷۸ سوره حج اسلام را به عنوان آئینى که خالى از هرگونه سختگیرى است توصیف کرده (وَ ما جَعَلَ عَلَیْکُمْ فِی الدِّینِ مِنْ حَرَج).
و نظیر اینها.
هر یک از این امور، یکى از ابعاد آئین اسلام را تشکیل مى دهد، که در عین حال، لازم و ملزوم یکدیگرند، آرى، این چنین دینى را باید انتخاب کرد، و در راه شناختش کوشید، و در حفظش تا پاى جان ایستاد.
كلمات كليدي: دين حنيف قيم
|
