در مطالعه ایات اول سوره توبه به مفهوم جالبی برخوردم.ایات را بخوانیم:

بَراءَةٌ مِنَ اللَّهِ وَ رَسُولِهِ إِلَى الَّذينَ عاهَدْتُمْ مِنَ الْمُشْرِکينَ1

فَسيحُوا فِي الْأَرْضِ أَرْبَعَةَ أَشْهُرٍ وَ اعْلَمُوا أَنَّکُمْ غَيْرُ مُعْجِزِي اللَّهِ وَ أَنَّ اللَّهَ مُخْزِي الْکافِرينَ2

وَ أَذانٌ مِنَ اللَّهِ وَ رَسُولِهِ إِلَى النَّاسِ يَوْمَ الْحَجِّ الْأَکْبَرِ أَنَّ اللَّهَ بَري‏ءٌ مِنَ الْمُشْرِکينَ وَ رَسُولُهُ فَإِنْ تُبْتُمْ فَهُوَ خَيْرٌ لَکُمْ وَ إِنْ تَوَلَّيْتُمْ فَاعْلَمُوا أَنَّکُمْ غَيْرُ مُعْجِزِي اللَّهِ وَ بَشِّرِ الَّذينَ کَفَرُوا بِعَذابٍ أَليمٍ4

ترجمه آیت الله مشکینی
1) ( این آیات ) اعلام بیزاری ( و نسخ پیمان و رفع امان ) است از جانب خداوند و فرستاده او ، به سوی کسانی از مشرکان که با آنها پیمان بسته اید.


2) پس ( ای مشرکان ) چهار ماه ( از زمان اعلام برائت ) در روی زمین ( آزادانه ) گردش کنید و بدانید که شما ناتوان کننده خدا نیستید ( از چنگ او نتوانید گریخت ) و خداوند خوارکننده کافران است.


3) و ( نیز این آیات ) اعلامی است از جانب خداوند و فرستاده او به ( عموم ) مردم در روز بزرگ حجّ که خدا و فرستاده او از مشرکان بیزارند ( هیچ تعهدی با آنها ندارند ) پس ( ای مشرکان ) اگر توبه کنید ( و اسلام آورید ) برای شما بهتر است ، و اگر روی برتابید بدانید که شما ( نه با مقابله و نه با فرار ) ناتوان کننده خدا نیستید. و ( ای پیامبر ) کسانی را که کفر ورزیدند به عذابی دردناک بشارت ده!


4) مگر کسانی از مشرکان که با آنها پیمان بستید سپس چیزی ( از تعهداتشان ) را از شما کم نگذاشته اند و احدی ( از دشمنانتان ) را بر ضد شما یاری نکرده اند پس پیمان آنها را تا آخر مدتشان به پایان رسانید ، که همانا خداوند پرهیزکاران را دوست دارد

در تفسیر المیزان این چنین امده است:

1") (برائت )یعنی بیزاری و کناره گیری از هرچیزی که مجاورت باآن مکروه باشد،

خطاب آیه متوجه به مؤمنین ، یا مؤمنین و رسولخدا(ص ) است ،این آیه تشریع نیست ، بلکه عین انشاء حکم بر برائت از مشرکین زمان نزول آیه است و معنای آن برداشتن امان از مشرکان است و این مطلب هم گزاف و بیجهت واقع نشده ، بلکه بدلیل آنست که مشرکان هیچ پایبندی به عهد و پیمانشان ندارندو جز شیوه خیانت و نقض پیمان روش دیگری را نمی شناسند و اکثرا فاسق بوده و مراعات حدود و عهود را نمی نمایند.

لذا مفاد آیه این است که عهد مشرکینی که با مسلمانان پیمان بسته و آنگاه اکثرشان آن پیمان را نقض کردند، لغو و باطل است ،چون نسبت به سایر آنان هم اعتماد و وثوقی وجود ندارد و مسلمانان از شر و نیرنگ آنها ایمن نیستند.

2-می فرماید: در چهار ماه از سال ایمن هستید و هیچ کس متعرض شما نمی شود و می توانید هر چه را که به نفع خود تشخیص دادید انجام دهید، زندگی یا مرگ ، یعنی تا چهار ماه پیمان آنهامعتبراست .

و بدانید که شما نمی توانید خدا را به عجز آورید، پس ترک شرک و روی آوردن و پذیرفتن توحید به صلاح شماست و بدانید که خداوند کافران را خوارمی کند و بر آنان تسلط دارد، لذا پند بگیرید و با دست خود و با استکبار وتعرض ، خودتان را به ورطه هلاکت و خذلان الهی نیاندازید

3-(اذان )به معنای اعلام است ، و منظور آنست که بیزاری خدا و رسول را از مشرکین برای همه مردم علنی نماید و تفاوت این آیه با آیه اول در همین مطلب است ،

چون در آن آیه اعلام برائت تنها متوجه خودمشرکان بود،اما در اینجا خطاب به همه مردم است تا این مطلب را بدانند و همه برای نفوذ دادن امر خدا(یعنی کشتن مشرکین )بعد از انقضاء چهار ماه آماده شوند

در مورد روز (حج اکبر) مفسرین اختلاف کرده انداز احادیث ائمه اهل بیت استفاده می شود که مراد از آن روز عید قربان سال نهم هجری است و این سال آخرین سالی بود که در آن مسلمانان و مشرکان با هم حج به جای آوردند،

اما در روایات اهل سنت آمده است که روز دهم ذی الحجه از هر سال روز حج اکبر است ، بعضی دیگر آن را روز عرفه ، یعنی روز نهم ذی الحجه دانسته اند و ...

به هر جهت در این روز به همه مردم اعلام شد که از مشرکین بیزاری بجویندو این مطلب را به سایرین نیز اعلام نمایند،

لذا طریق اسلام هدایت و حیات است نه غافلگیر نمودن و خونریزی و کشتار،

همچنانکه در روابط بین دولتهاحادث می شود، به همین جهت در ادامه می فرماید: اگر توبه کرده ، ایمان آورید،البته این پند گرفتن برای شما بهتر است و ایمان به صلاح شماست ، اما اگر روی گرداندید و از این دعوت اعراض کردید ،پس بدانید که شما خدا را ناتوان نکرده اید و او قادر بر هلاکت شماست ، و شما در قبضه قدرت و تحت قاهریت و مشیت او هستید و او بر شما قدرت مطلق دارد.

و آنگاه با لحن استهزاء آمیزی به پیامبرش فرمان می دهد که کافران را به عذابی دردناک بشارت دهد و این عذاب نتیجه رویگردانی و شرک آنهاست که در دنیا دچار ذلت و خواری و عقوبت شده و در آخرت نیز غل و زنجیر جهنم در انتظار آنان خواهد بود".



لذا این طور به نظر میرسد که مراسم برائت از مشرکین فعلی ریشه در این ایه دارد اما تفاوتی دارد

و ان اینکه در ان زمان به معنای اعلان عمومی برداشتن امان از مشرکین و شروع مهلت 4 ماهه به مشرکین بوده

وفلسفه ان مطابق نظر علامه طباطبایی ،اگاه کردن و اتمام حجت وعدم غافل گیری انها در شروع یک دوره جدید از روابط فیمابین بوده است.

کلمات کلیدی:برائت مشرکین حجاج بیزاری توبه معاهده

ویرایش بوسیله کاربر 1393/07/04 08:20:06 ب.ظ  | دلیل ویرایش: مشخص نشده است

‍ ◀️مراسم #برائت_از_مشركين، قرائتي ناصواب از آيات برائت


🔻🔻"موضوع #برائت از مشرکین که توسط جمهوری اسلامی به مناسک حج افزوده شده ، از مصادیق بارز التقاط با اسلام سلفی تکفیری #سیدقطبی است که مسلمانان ـ آن هم فقط مسلمانان خودی ـ را در یک سو و دیگر انسانها و جوامع را در سوی دیگر می بیند و آنان را مستحق لعن و برائت می داند.
بر مبنای قرائت حاكميت از ولايت فقيه، آنان خود در جایگاه پیامبر و امام معصوم نشسته اند و واجد همه شایستگی ها و اختیاراتِ این جایگاه الهی هستند و لذا حق دارند خود را مخاطب همه آیات قران و مجری آن بدانند و مخالفان خود را ولو بر مذهب شیعه امامیه هم باشند، باغی و منافق و خارج از دین بدانند و نیز دیگر مردم جهان را مصداق شرک و کفر، و سزاوار برائت اعلام کنند،
👈در حالی که بر اساس مبانی متقن قرانی و شیعی، اساسا در غیاب حجت معصوم خداوند همه این مرزبندی ها و خط کشی ها به میزانی بسیار وسیع بلاموضوع می شوند (دیدگاه عصر حیرت) و عموم مردم جهان با هر عقیده و مسلک و مذهبی به دلیل انسان بودن و کرامت ذاتی داشتن، واجد همه احترامات و حقوق انسانی هستند.
🔻 اشکال اساسی تر این تفکر این است که در فهم آیات هم شدیدا به بیراهه می رود.
اولین آیه سوره توبه که آیه #برائت (اعلام بیزاری) است در مورد مشرکان عهد شکن و محارب با مسلمین که نظامی مبتنی بر بیعت و آرای عمومی مستقر کرده بودند، می باشد و نه همه مشرکان آن روز حجاز و غیرحجاز. قران در پنج آیه بعد از همین آیه برائت می گوید: «اگر یکی از مشرکان از تو پیامبر درخواست کرد که به سراغت بیاید تا دعوتت را بشنود و در باره دینت تحقیق کند، به او پناه بده و پس از گفتگو او را در سلامت و امنیت به منزلش برسان» (توبه/ ۶)
🔻باید از محیط سراسر توحش و خشونت جزیرة العرب آن روز و جنایاتی که مشرکان مکه در حق مسلمانان روا داشتند و همگی بعد از فتح مکه مورد عفو قرار گرفتند، مطلع بود تا دریافت که آیه ۶ سوره توبه چقدر آزاد اندیشانه، و این سنت قرانی چقدر مدرن است.

↩️در هر صورت اسلام برائتی محصول اندیشه سید قطب،است.
سید قطب همه جوامع بشری را ـ به استثنای اقلیت پیرواندیشه خود ـ جامعه جاهلی می داند(مرادی، مجید ، گفتمان سیدقطب، علوم سیاسی، شماره ۲۱ ص ۱۹۹ )

🔻از بسیاری از سخنان سیدقطب به صراحت یا اشاره بر می‌آید که وی جوامع مسلمان را نیز به دلیل تن در ندادن به حاکمیت الهی یا تلاش نکردن برای برپایی آن تکفیر می‌کند. (همان ،ص ۲۰۰)
👈وی تعریفی تازه از دارالاسلام و دارالحرب ارائه می‌کند که تا زمان وی سابقه نداشته است: "تنها یک دارالاسلام هست و آن همان است که دولتی اسلامی در آن برپا و شریعت خدا بر آن حاکم است و حدود خدا اقامه می‌شود. جز این هرچه هست دارالحرب است و رابطه مسلمانان با آن یا جنگ و پیکار است یا صلح بر مبنای امان".
📗( قطب، سید، معالم فی الطریق، ص۱۳۵)

👈در هر صورت #شعار_برائت از #مشرکین که جمهوری اسلامی اصرار بر فریاد کردن آن در مراسم #حج دارد و البته سالهاست به دلیل مخالفت دولت عربستان به زیر چادرهای حجاج ایرانی محصور شده، ربطی به اسلام نبوی و علوی و امامان تشیع ندارد و یکی از اجزای ایدئولوژی جمهوری اسلامی است که هیچ کس جز اقلیت طرفدار و منتفع از نظام آن را جدی نمی گیرد.

✍مهدی نصیری.