رتبه: Advanced Member
گروه ها: Moderator, Administrators, member تاریخ عضویت: 1390/03/24 ارسالها: 1,949
تشکرها: 4 بار 29 تشکر دریافتی در 29 ارسال
|
وَلَقَدْ كَرَّمْنَا بَنِي آدَمَ وَحَمَلْنَاهُمْ فِي الْبَرِّ وَالْبَحْرِ وَرَزَقْنَاهُم مِّنَ الطَّيِّبَاتِ وَفَضَّلْنَاهُمْ عَلَى كَثِيرٍ مِّمَّنْ خَلَقْنَا تَفْضِيلًا ﴿٧٠﴾ 👈بعد از این که بسیاری از نعمت های الهی را نسبت به انسان برشمرد و این که اینها مسخّر انساناند و تسخیرکننده ی اینها ذات اقدس الهی است، نه خود انسان، و خداوند موجودات آسمانی و زمینی را برای انسان مسخّر کرد و ضمناً هم اشاره فرمودند که توفیق بهرهبرداری از دریا و صحرا را خداوند به انسان عطا کرد. فرمود: انسان حقیقتی است جدای از همه حقایق موجود در عالم طبیعت، از جماد، نبات، و حیوانات هم کاملاً جداست بلکه چیز دیگری است، (وَلَقَدْ خَلَقْنَا الْإِنسَانَ مِن سُلاَلَةٍ مِن طِینٍ، مؤمنون/12) این اصلِ انسان، سپس نسلش را (ثُمَّ جَعَلْنَاهُ نُطْفَةً فِی قَرَارٍ مَّکِینٍ) این جریان آفرینش نسل انسان، همانند نسل حیوانات دیگر است، آنها هم با توالد تکثیر نسل میکنند، نطفه است و در قرار معیّنی آرام جا میگیرد. از آن به بعد تفاوت انسان از حیوانات روشن میشود. فرمود: (ثُمَّ أَنشَأْنَاهُ خَلْقاً آخَرَ،مومنون/14) انسان یک چیز دیگری است با موجودات دیگر فرق میکند. این که فرمود: (لَقَدْ کَرَّمْنَا بَنِی آدَمَ) این ناظر به انبیا و اولیا و امثال ذلک نیست، این ناظر به خود حقیقت انسان است، انسان اصولاً یک موجود کریم است، حالا اگر خودش را به هدر دارد یک راه است، خودش را کامل کرد راه دیگری است.
👈 نظر مرحوم علامه طباطبایی(رضوان الله علیه) این است: این که فرمود: (لَقَدْ کَرَّمْنَا بَنِی آدَمَ) بعد فرمود: (وَفَضَّلْنَاهُمْ)، تفاوت شان این است که تکریم امر نفسی است که این در ذات خودش یک گوهر گرانبهاست، تفضیل ناظر به آن است که نسبت به موجودات دیگر افضل است.👈 یک برجستگی و وارستگی و جلا و عظمتی در معنای کرامت نهفته شده که انسان موجودی است کریم و منشأ پیدایش کرامت انسان هم تعلیم خدای سبحان است که به اسم اکرم ظهور کرده است. در سورهٴ مبارکهٴ «علق» اینچنین آمده (اقْرَأْ وَرَبُّکَ الْأَکْرَمُ٭الَّذِی عَلَّمَ بِالْقَلَمِ٭عَلَّمَ الْإِنسَانَ مَا لَمْ یَعْلَمْ وقتی در آغاز آیه دارد که خدای اکرم تدریس میکند یعنی درس کرامت میدهد، کرامتی که برای خودش است به انسان میدهد، 👈پس انسان در کریمشدن میشود خلیفهٴ خدا و سند کرامت انسان هم خلافت اوست.
👈 فرمود: انسان یک حقیقت جدایی دارد، اگر کسی این حقیقت را حفظ کرد به آن حدّ نائل میشود که (إِنَّ اللّهَ اصْطَفَی آدَمَ وَنُوحاً) یا نزدیک به آنها و شاگردان آنها میشود که «طوبی له وحُسن مآب». اما اگر نشد، این سرمایه را هدر میدهد. در بین انسان کسانیاند که نسبت به همه مخلوقات برترند برای اینکه آن امانت های الهی را بدون ظلم و جهل حمل میکنند، خلافت الهی را بدون نقص حمل میکنند، تعلّم اسمای حسنای الهی را بدون جهل فرامیگیرند، که ایشان افرادی هستند که افضل بر همه هستند و آن وجود مبارک پیغمبر (ص)، اهلبیت ایشان، انبیای الهی، مرسلین، و اولوالعزماند.
فرمود: ما ايشان را در دريا سوار بر كشتي و در خشكي سوار بر چارپايان و غير از آن كرديم تا به سوي مقاصد خود رهسپار شوند و در پي جستجوي فضل پروردگار خود و رزق او برآيند، و اين خود يكي از مظاهر تكريم بشر است، چون بشر به وسيله عقل از اين موهبتها برخوردار ميشود.
و (و رزقناهم من الطيبات) و به آنها از انواع و اقسام ميوهها و محصولاتی كه مورد استفاده و خوشآيند بشر بوده و از آن متنعم گشته و لذت ميبرد، و عنوان رزق بر آن صادق باشد، روزی دادیم، و اين نيز يكي از مظاهر تكريم است كه انسان را به ميهماني مثل ميزند كه به ضيافتي دعوت شود آنگاه براي حضور در آن ضيافت برايش مركب بفرستند، و در آن ضيافت انواع غذاها و ميوهها در اختيارش بگذارند، كه هم ميهماني تكريم است، و هم مركب فرستادن و هم غذاهاي لذيذ برايش آوردن همه مصداق تكريم است.
تفسير تسنيم ايت اله جوادي آملي
|
|
|
|
رتبه: Advanced Member
گروه ها: member, Administrators تاریخ عضویت: 1390/02/31 ارسالها: 1,034 47 تشکر دریافتی در 28 ارسال
|
تكريم ظاهري و معنوي همه انسانها
🔹 کرامت، همان نزاهت از فرومایگی است که گرچه معادل فارسی آن نایاب است، ولی شاید نزدیک ترین واژه به آن در زبان فارسی، کلمه #بزرگواری باشد. تکریم و بزرگداشت آدمی به دو شکل ظاهری و معنوی تحقّق یافته است:
1️⃣ تکریم ظاهری که بین همه افراد بشر مشترک است، به تفاوت های ظاهری و جسمی انسان با سایر حیوانات برمی گردد؛ مانند: ایستاده راه رفتن، خوردن و آشامیدن با دست، قدرت بر نوشتن، خوش ترکیبی، زیبایی صورت، اعتدال مزاج، قدرت بر تفهیم دیگران با کلام و نطق و اشاره، تسلّط بر طبیعت، تهیه اسباب معاش و... .
2️⃣ تکریم معنوی انسان به #عقل است که بسیاری از تکریم های ظاهری از آن نشأت می گیرد و انسان را بر سایر حیوانات برتری می بخشد. این نعمت که بزرگ ترین و محبوب ترین نعمت خداوند است، انسان را در تشخیص حق و باطل، خیر و شر، صلاح و فساد و حَسَن و قبیح راهنمایی می کند. تکامل زندگی بشر از این نعمت سرچشمه می گیرد و حیوانات بر اثر نداشتن آن، تکاملی در شکل زندگی و به کارگیری مواهب طبیعت نداشته، همان شیوه اوّلی زندگی را حفظ کرده اند؛ جز تغییراتی که انسان ها در مسیر به کارگیری حیوانات برای آنها ایجاد کرده اند.
🔹 هر یک از این دو تکریم، شامل همه انسان ها می شود. نه تنها رنگ، نژاد، اقلیم و ... در آن اثری ندارد، بلکه ملاک های برتری حقیقی، مانند ایمان، علم، جهاد و ... نیز نقشی ندارد. از این رو قرآن کریم جمیع فرزندان آدم (علیه السلام) را مشمول این تکریم معرفی کرده است: «و لقد کرّمنا بنی ءادم و حملناهم فی البرّ و البحر و رزقناهم من الطیّبات و فضلناهم علی کثیر ممّن خلقنا تفضیلاً». بنابراین، انتخاب و اختیار آدمی در این دو گونه تکریم نقشی ندارد و در حقیقت مشمول تکریم اجباری شده است.
🔹 افزون بر این دو، تکریم دیگری وجود دارد که به اراده و اختیارِ خود آدمی بستگی دارد که همان تکریم به #ایمان، #تقوا و... است. این تکریم در واقع از تکلیف ناشی می شود. هرچند که عقل انسان ها متفاوت است و بدین جهت، مراتب تکریم در آنها یکسان نیست، لیکن آنچه مورد توجه قرآن کریم است، تفاوت مراتبی است که از تقوا نشأت می گیرد: «إنّ أکرمکم عنداللَّه أتقاکم»، وگرنه تفاوت های جسمی، همانند تفاوت های قومی و قبیله ای، شناسنامه طبیعی افراد است؛ چنان که تفاوت افراد در برخورداری از عقل نیز در حدّ خود، شناسنامه طبیعی است. مهم تر آنکه #تکریم_به_عقل، زمانی ارزش و جایگاه واقعی خود را می یابد که در خدمت ایمان و تقوا قرار گیرد... .
🔹 در توصیه های امیرمؤمنان (علیه السلام) به اصحابش آمده است: هر کس از شما که به آینه نگریست، ضمن حمد و ثنای الهی بر حُسن صورت، خداوند متعالی را به سبب اِکرام به اسلام ثنا گوید... . از این جهت که #تکریم_حقیقی به اسلام، ایمان و تقواست.
#آیت_الله_جوادی_آملی
📚 ادب فنای مقربان جلد 3، ص272
|
سیدکاظم فرهنگ |
|
|
|
جهش به انجمن
شما مجاز به ارسال مطلب در این انجمن نمی باشید.
شما مجاز به ارسال پاسخ در این انجمن نمی باشید.
شما مجاز به حذف مطلب ارسالی خود در این انجمن نمی باشید.
شما مجاز به ویرایش مطلب ارسالی خود در این انجمن نمی باشید.
شما مجاز به ایجاد نظر سنجی در این انجمن نمی باشید.
شما مجاز به رای دادن در این انجمن نمی باشید.