بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ


سَبَّحَ لِلَّهِ مَا فِي السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَهُوَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ ﴿۱﴾

فولادوند: آنچه در آسمانها و زمين است ‏خدا را به پاكى مى ‏ستايند و اوست ارجمند حكيم


لَهُ مُلْكُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ يُحْيِي وَيُمِيتُ وَهُوَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ ﴿۲﴾

فولادوند: فرمانروايى آسمانها و زمين از آن اوست زنده مى‏ كند و مى‏ ميراند و او بر هر چيزى تواناست


هُوَ الْأَوَّلُ وَالْآخِرُ وَالظَّاهِرُ وَالْبَاطِنُ وَهُوَ بِكُلِّ شَيْءٍ عَلِيمٌ ﴿۳﴾

فولادوند: اوست اول و آخر و ظاهر و باطن و او به هر چيزى داناست


هُوَ الَّذِي خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ فِي سِتَّةِ أَيَّامٍ ثُمَّ اسْتَوَى عَلَى الْعَرْشِ يَعْلَمُ مَا يَلِجُ فِي الْأَرْضِ وَمَا يَخْرُجُ مِنْهَا وَمَا يَنزِلُ مِنَ السَّمَاء وَمَا يَعْرُجُ فِيهَا وَهُوَ مَعَكُمْ أَيْنَ مَا كُنتُمْ وَاللَّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ بَصِيرٌ ﴿۴﴾


مکارم: او كسي است كه آسمانها و زمين را در شش روز (شش دوران) آفريد، سپس بر تخت قدرت قرار گرفت (و به تدبير جهان پرداخت)

آنچه را در زمين فرومي رود مي‏داند و آنچه را از آن خارج مي‏شود، و آنچه از آسمان نازل مي‏گردد و آنچه به آسمان بالا مي‏رود، و او با شماست هر جا كه باشيد و خداوند نسبت به آنچه انجام مي‏دهيد بيناست.


لَهُ مُلْكُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَإِلَى اللَّهِ تُرْجَعُ الأمُورُ ﴿۵﴾


خرمشاهی: فرمانروايى آسمانها و زمين او راست، و كارها به خداوند باز گردانده شود


يُولِجُ اللَّيْلَ فِي النَّهَارِ وَيُولِجُ النَّهَارَ فِي اللَّيْلِ وَهُوَ عَلِيمٌ بِذَاتِ الصُّدُورِ ﴿۶﴾


مکارم: شب را داخل روز مي‏كند، و روز را داخل شب، و او به آنچه بر دلها حاكم است داناست.

کلمات کلیدی:عرش ظاهر باطن ملک خدا

در آیه سوم ﺑﻪ ﺑﻴﺎﻥ ﭘﻨﺞ ﻭﺻﻒ ﺩﻳﮕﺮ ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻪ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﺪ:" ﺍﻭ ﺍﻭﻝ ﺍﺳﺖ، ﻭ ﺁﺧﺮ ﺍﺳﺖ، ﻭ ﻇﺎﻫﺮ ﺍﺳﺖ، ﻭ ﺑﺎﻃﻦ ﺍﺳﺖ، ﻭ ﺍﺯ ﻫﻤﻪ ﭼﻴﺰ ﺁﮔﺎﻩ ﺍﺳﺖ

ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﺻﻔﺎﺕ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻣﺎ ﺍﻧﺴﺎﻧﻬﺎ ﻭ ﻣﻮﺟﻮﺩﺍﺕ ﺩﻳﮕﺮ ﻏﻴﺮ ﻗﺎﺑﻞ ﺟﻤﻊ ﺍﺳﺖ، ﻭ ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﺻﻔﺎﺕ ﻣﺘﻀﺎﺩ ﺟﻠﻮﻩ ﻣﻰ ﻛﻨﺪ، ﻣﺜﻠﺎ ﺍﮔﺮ ﻣﻦ ﺍﻭﻟﻴﻦ ﻧﻔﺮ ﺩﺭ ﻣﻴﺎﻥ ﻳﻚ ﺟﻤﻌﻴﺖ ﺑﺎﺷﻢ ﻗﻄﻌﺎ ﺁﺧﺮﻳﻦ ﻧﻔﺮ ﻧﺨﻮﺍﻫﻢ ﺑﻮﺩ، ﺍﮔﺮ ﻇﺎﻫﺮ ﺑﺎﺷﻢ ﭘﻨﻬﺎﻥ ﻧﻴﺴﺘﻢ، ﻭ ﺍﮔﺮ ﭘﻨﻬﺎﻥ ﺑﺎﺷﻢ ﻇﺎﻫﺮ ﻧﺨﻮﺍﻫﻢ ﺑﻮﺩ، ﻫﻤﻪ ﺍﻳﻨﻬﺎ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﺁﻥ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻭﺟﻮﺩ ﻣﺎ ﻣﺤﺪﻭﺩ ﺍﺳﺖ، ﻭ ﻳﻚ ﻭﺟﻮﺩ ﻣﺤﺪﻭﺩ ﺟﺰ ﺍﻳﻦ ﻧﻤﻰ ﺗﻮﺍﻧﺪ ﺑﺎﺷﺪ، ﺍﻣﺎ ﻫﻨﮕﺎﻣﻰ ﻛﻪ ﺳﺨﻦ ﺑﻪ ﺻﻔﺎﺕ ﺧﺪﺍ ﻣﻰ ﺭﺳﺪ، ﺍﻭﺻﺎﻑ ﺩﮔﺮﮔﻮﻥ ﻣﻰ ﺷﻮﻧﺪ ﻭ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺷﻜﻞ ﻣﻰ ﺩﻫﻨﺪ، ﺩﺭ ﺁﻧﺠﺎ ﻇﺎﻫﺮ ﻭ ﺑﺎﻃﻦ ﺑﺎ ﻫﻢ ﺟﻤﻊ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ، ﻭ ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺁﻏﺎﺯ ﻭ ﺍﻧﺠﺎم، ﻭ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻟﺎ ﻳﺘﻨﺎﻫﻰ ﺑﻮﺩﻥ ﺫﺍﺕ ﻣﻘﺪﺳﺶ ﺟﺎﻯ ﺗﻌﺠﺐ ﻧﻴﺴﺖ.

ﺩﺭ ﺣﺪﻳﺜﻰ ﺩﺭ" ﺻﺤﻴﺢ ﻣﺴﻠﻢ" ﺁﻣﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ ﺹ ﻓﺮﻣﻮﺩ:

ﺍﻟﻠﻬﻢ ﺍﻧﺖ ﺍﻟﺎﻭﻝ ﻓﻠﻴﺲ ﻗﺒﻠﻚ ﺷﻰ ء، ﻭ ﺍﻧﺖ ﺍﻟﺁﺧﺮ ﻓﻠﻴﺲ ﺑﻌﺪﻙ ﺷﻰ ء، ﻭ ﺍﻧﺖ ﺍﻟﻈﺎﻫﺮ ﻓﻠﻴﺲ ﻓﻮﻗﻚ ﺷﻰ ء، ﻭ ﺍﻧﺖ ﺍﻟﺒﺎﻃﻦ ﻓﻠﻴﺲ ﺩﻭﻧﻚ ﺷﻰ ء:

" ﺧﺪﺍﻭﻧﺪﺍ! ﺗﻮ ﺍﻭﻟﻰ ﻫﺴﺘﻰ ﻛﻪ ﻗﺒﻞ ﺍﺯ ﺗﻮ ﭼﻴﺰﻯ ﻧﻴﺴﺖ، ﻭ ﺁﺧﺮﻯ ﻫﺴﺘﻰ ﻛﻪ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺗﻮ ﭼﻴﺰﻯ ﻧﻤﻰ ﺑﺎﺷﺪ ﺁﻥ ﭼﻨﺎﻥ ﻇﺎﻫﺮ ﻭ ﻏﺎﻟﺒﻰ ﻛﻪ ﺑﺮﺗﺮ ﺍﺯ ﺗﻮ ﻭﺟﻮﺩ ﻧﺪﺍﺭﺩ، ﻭ ﺁﻥ ﭼﻨﺎﻥ ﺑﺎﻃﻦ ﻭ ﭘﻨﻬﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﻣﺎ ﻭﺭﺍﻯ ﺗﻮ ﭼﻴﺰﻯ ﺗﺼﻮﺭ ﻧﻤﻰ ﺷﻮﺩ

 تفسیر آیه 4 سوره حدید


هوالذی خلق السموات والارض فی سته ایام ثم استوی علی العرش یعلم ما یلج فی الارض وما یخرج منها وما ینزل من السماء وما یعرج فیها وهو معکم این ما کنتم والله بما تعلمون بصیر

اوست که آسمانها وزمین را در شش روز آفرید پس به عرش پرداخت هر چه در زمین فرو رود وهر چه را از زمین بیرون آید وهر چه را ازآسمان فرود آید وهر چه به آسمان رود می داند هر کجا باشیدهمراه شماست وهر کاری بکنید می بیند

خلقت در شش روز

شاید منظور از این شش روز شش دوران باشد نظر اکثر مفسرین هم همین است که منظور  دورانهای مختلف است هر چند خداوند قدرت کن فیکن دارد یعنی در هر لحظه هر چه اراده کند به خواستش میشود ولی چون این کار مخالف حکمت خداوندی است لذا برای هر کاری وهر عملی یک زمان خاصی باید سپری شود مثلا برای تولد یک نوزاد باید 9ماه در بطن مادر باشد تا کامل شود هر چند خداوند قدرت دارد این کودک را در یک لحظه بیافریند ولی آنطور نکرده است در تمام موارد اینچنین است ولذا است که این دوران که شش دوران بود مقدار زمان طی شده آن برای ما معلوم نیست عرفا هم این لفظ روز برای دوران استفاده میشود مثلا می گوییم دیروز شاه بود در اصل شاه 30 سال قبل از این کشور رفته است منظور ما دوران سلطنت شاه میباشد که یک زمانی وجود داشته حالا نیست 
    
استوی علی العرش

چند قول در اینجا وجود دارد
1- مجسمه به این آیه استناد می کنند که خداوند در عرش نشسته        
2- خداوند بعد از خلقت آسمان وزمین رفت برای خلقت عرش
3- کنایه از ملکییت وسلطنت خداوند
4- منظور پرداختن به تدبیرآسمان وزمین
در جواب قول اول باید بگوییم که ما طبق آیات وروایات مختلف وحکم عقل معتقدیم که خداوند جسم ندارد چون لازم میآید خداوند محدود و نیازمند اجزاء که خداوند برئ از همه آنهاست
در جواب قول دوم میگوییم که عرش الهی قبل از خلقت آسمان و زمین وجود داشته است   در جواب قول سوم میگوییم ملکییت خداوند بر همه چیز بوده است واینکه بعداز خلقت مالک شده معنی ندارد
در مورد قول جهارم که خداوند بعد از خلقت آسمان وزمین به تدبیر وتنظیم آن پرداخت که به نظر مفسر محترم علامه طبا طبا یی هم منظور همین است یعنی خداوند بعد از خلقت شروع به تدبیر ملک وجود کردند و همیشه زمام حکومت و تدبیر را در دست دارد و به غیر خود واگذار نکرده است

یعلم ما یلج فی الارض

آنچه در زمین فرو میرود مثل بذر ، میت ، آب و حیوانات خاکی
آنچه از زمین خارج میشود مانند زراعتها وگیاهان ومواد معدنی
آنچه از آسمان فرو میاید مانند باران وملائکه الهی
آنچه به آسمان می رود مانند بخارات و روح و دعای مومنین
این کلمات کنایه از این است که علم خداوند در همه جهات وجود دارد وقابل خدشه نیست وچیزی نیست که خارج از محدوده علم خداوند باشد پس منظورمان جامعییت علم الهی است هومعکم اینما کنتم خداوند درهمه جا باانسانهاست یعنی جایی نیست که خداوند درآنجا نباشد  

                   پیامبربزرگوار اسلام فرمودند (ان من افضل ایمان المرء ان یعلم ان الله تعالی معه حیث کان)  برترین ایمان فردبه این است که بداند که خداوند همه جا همراه اوست ولذا خداوند اینجا میفرمایدهو معکم او با شماست چون با ماست بما تعلمون بصیر است  از همه چیز ما از خفی وآشکار ما آگاه است  شاید این آیه تهدیدی باشد برای افراد طاغی وگناهکار که بدانند خدا همه جا با آنها است و به همه اعمال آنها آگاه است  حضرت علی (ع) در نهج البلاغه خطبه 91 می فرماید :عالم السر من ضمائرالضمرین ونجوی المتخافتین وخواطر رجم الظنون وعقد عزیمات الیقین ومسارق ایماض الجفون و ما ضمنته اکنان القلوب و غیابات الغیوب

خداوند از اسرار پنهان مردم ونجوای نجوا کنندگان آگاه است از آنچه در ذهن ما خطور می کند واز تصمیم هایی که به یقین می رسد واز نگاه های رمزی چشم که از لابلای چشم خارج میشود آگاه است از هرچه در دلها قرار دارد و یا پشت پرده غیب است خبر دارد

تهيه از خانمها رنجبريان و ياوري فر

ویرایش بوسیله کاربر 1393/10/05 08:27:21 ب.ظ  | دلیل ویرایش: مشخص نشده است

مردمان آخرالزمان اهل تدبیر و تفکر هستند
عضو هیات علمی جامعه المصطفی با بیان این که مردمان آخرالزمان اهل تدبیر و تفکر هستند گفت: تسبیح خداوند از جمله راه های کسب رحمت الهی است.
عقیق:حجت الاسلام والمسلمین ناصر رفیعی در جمع زائران و مجاوران حرم حضرت فاطمه معصومه سلام الله علیها، با اشاره به  آیات سوره مبارکه حدید و با بیان این که این سوره مملو از معارف عقلی, اعتقادی, کلامی, توحیدی و... است, اظهارداشت: این سوره در مدینه بر پیامبر نازل شد و پاداش فراوانی برای قرائت آن ذکر شده است.

وی با اشاره به روایتی از امام سجاد علیه السلام در این باره گفت: خداوند می داند که در آخرالزمان، سوره توحید و شش آیه سوره حدید را نازل نمود تا مردمان این دوره که اهل تدبیر و تفکر هستند از آن بهره مند شوند.

عضو هیات علمی المصطفی درباره فضیلت قرائت سوره مبارکه حدید گفت: در این سوره, آیه ای است که پاداش قرائت آن افضل از قرائت هزار آیه است. البته درباره این که این آیه کدامین آیه است در میان مفسران اختلافاتی است؛ چراکه این آیه مشخص نشده است.

وی درباره واژه «تسبیح» گفت: سوره مبارکه حدید با کلمه «سبح» آغاز می شود؛ این تسبیح به اندازه ای مهم است که خداوند در قرآن شانزده بار  خطاب به پیامبر خود «سبح» را به کار برده است.

این استاد حوزه، با بیان این که توصیه به تسبیح خداوند را بیش از دیگر اوامر الهی در قرآن است ادامه داد: تسبیح خداوند از جمله راه های کسب رحمت الهی  است از این رو  در بخش های مختلف نماز آن را قرار داده است.

وی درباره اهمیت تسبیح گفت: عصاره دعوت انبیا(ع) تسبیح و مقدم بر حمد الهی است؛ سبحان الله به معنی منزه بودن خداوند از نقص و عیب است.

سخنران مراسم  خاطرنشان کرد: همه ما خدا را قبول داریم، ولی گاهی بر اثر جهل، نسبت به خداوند بدگمان شده و عیبی را به خداوند نسبت می دهیم. این که افراد حتی یکی از صفات الهی را نقض کنند بر خلاف تسبیح الهی قدم برداشتند.

وی با بیان این که شیطان به دلیل تسلیم نبودن در پیشگاه الهی از بهشت رانده شد تصریح کرد: انسان باید زیاد سبحان الله و تسبیح الهی را به جای آورد تا تسلیم خداوند شود.

حجت الاسلام والمسلمین رفیعی با اشاره به آیه نخست سوره  مبارکه حدید گفت: در این آیه می خوانیم تمام عالم هستی تسبیح خداوند را می گوید؛ اینکه گفته می شود کوه، خورشید و...تسبیح خدا را می گویند  به این معنی است که ذکر خدا را بیان می کنند، ولی ما نمی شنویم.

وی با بیان این که شنیدن صدای تسبیح حیوانات، جامدات و نباتات با گوش طبیعی شنیده نمی شود؛ ادامه داد: کسی می تواند این صدا را درک کند که گوش دلش باز شده باشد.

تهيه كننده خانم ياوري فر

منبع:حوزه

*پیشگفتار سوره حدید*
سورة حديد در پنجمين سال هجرت در مدينه نازل شده است. در اين سال غزوة خندق [جنگ احزاب]، كه بزرگترين ائتلاف يهود و مشركين عليه مسلمانان به شمار مي‌رفت ، اتفاق افتاد و شهر مدينه قريب يك ماه در محاصرة دشمن قرار گرفت. جنگ با يهوديان «بني‌قريضه» نيز به دنبال همين نبرد انجام شد. از طرفي پيام‌هاي اين سوره را مي‌توان به عنوان مقدمه‌چيني و زمينه‌سازي وقايع سال بعد [ششم هجري] تلقي كرد كه سنه «استئناس» [ريختن ترس] ناميده شده و مسلمانان در طول يك سال حداقل 4 غزوه و 24 سريه را پشت سر گذاشتند [حدود يك سوم كل جنگ‌هاي پيامبر]. بي‌جهت نيست اين سوره «حديد» [آهن] نام گرفته كه با آن مي‌توان زره و سپر و شمشير و ساير آلات جنگي ساخت و در معناي لغوي آن «حديد» تيزي و بُرندگي است كه در مورد زخم زبان «سَلَقُوكُمْ بِأَلْسِنَهٍ حِدَاد» [احزاب 19] و تيزبيني «فَبَصَرُكَ الْيَوْمَ حَدِيد» [ق 22] به كار رفته است. حضرت داود(ع) نيز به فضل الهي به ذوب آهن آگاهي يافته بود و زره‌هاي دقيق و حساب شده‌اي مي‌ساخت «...وَأَلَنَّا لَهُ الْحَدِيدَ أَنِ اعْمَلْ سَابِغَاتٍ وَقَدِّرْ فِي السَّرْدِ وَاعْمَلُوا صَالِحًا إِنِّي بِمَا تَعْمَلُونَ بَصِيرٌ» [سبا 10 و 11].

اما محور اين سوره، نه اصل جهاد، بلكه انفاق و صدقات براي تأمين هزينه‌هاي دفاعي در روزگاري است كه سازمان منظم ارتشي، سرباز وظيفه و كادر موظف به شكل امروزي وجود نداشت و بودجه و خزانه‌اي هم براي تأمين مخارج جنگي در اختيار نبود. بنابراين بسيج همگاني به هنگام خطر و شركت عموم مردم در تدارك آذوقه سپاه ضروري به شمار مي‌رفت. چنين عملي را قرآن با عنوان «اِنفَاق فِي سَبِيلِ الله» معرفي كرده و هر كجا كلمة انفاق با «سَبِيلِ الله» تركيب شده همين مفهوم را مي‌رساند. به اين ترتيب در اين سوره تأكيد فراواني بر: انفاق، صدقات، قرض‌الحسنه، و از جهت منفي: بُخل، آرزوهاي نفساني و بهره‌هاي دنيايي شده است.

شش آيه نخست اين سوره از مهمترين فرازهاي توحيدي قرآن است كه در فضيلت آن سخنان نغزي از اهل بيت پيامبر(ص) نقل شده و جا دارد بسيار مورد تأمل و تدبّر تلاوت كنندگان قرار گيرد. اين شش آيه شامل 20 وصف از صفات ذات ذوالجلال و الاكرام خدا و جلوه‌هايي از افعال او در جهان هستي است كه با 20 نام نيكو مزيّن گشته است [الله 3 بار، عليم 2 بار، عزيز، حكيم، قدير، اول، آخر، ظاهر، باطن، بصير و نيز 7 بار «هو» در اشاره به او]. اين آيات و نيز دو آية انتهاي سوره حشر و سوره توحيد مهمترين مباحث توحيد را تشكيل مي‌دهند.

اين شش آيه به طور خلاصه و اجمال به شش اصل توحيدي اشاره دارند:
1- تسبيح همة موجودات جهان براي خداوند فرادست فرزانه،
2- حاكميت امر خدا در چرخة حيات و مرگ و قدر و اندازة مترتب پديده‌ها،
3- اول و آخر، ظاهر و باطن، و عليم بودن خدا بر همه چيز،
4- آفرينش جهان هستي در شش دوران و علم و بصيرت خدا بر حركات پديده‌ها،
5- حاكميت امر او در آسمان‌ها و زمين و سير امور آنها،
6- علم او بر تغييرات شبانه روزي و جريان نور در طبيعت.

📚تفسیر آقاے بازرگان
┄═❁🍃❈🌸❈🍃❁═┄