رتبه: Advanced Member
گروه ها: member
تاریخ عضویت: 1390/03/30
ارسالها: 101
تشکرها: 1 بار
12 تشکر دریافتی در 9 ارسال
|
وَإِن يَمْسَسْكَ اللّهُ بِضُرٍّ فَلاَ كَاشِفَ لَهُ إِلاَّ هُوَ وَإِن يَمْسَسْكَ بِخَيْرٍ فَهُوَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ قَدُيرٌ ﴿۱۷﴾
ترجمه فولادوند: و اگر خدا به تو زيانى برساند كسى جز او برطرف كننده آن نيست و اگر خيرى به تو برساند پس او بر هر چيزى تواناست
وَهُوَ الْقَاهِرُ فَوْقَ عِبَادِهِ وَهُوَ الْحَكِيمُ الْخَبِيرُ ﴿۱۸﴾
فولادوند: و اوست كه بر بندگان خويش چيره است و اوست حكيم آگاه
تفسیر نمونه
(آيه 17)- قدرت قاهره پروردگار! گفتيم هدف اين سوره در درجه اول ريشه كن ساختن عوامل شرك و بت پرستى است.
در اين آيه و آيه بعد نيز همين حقيقت تعقيب شده است. نخست مى گويد:
چرا شما به غير خدا توجه مى كنيد، و براى حل مشكلات و دفع زيان و ضرر و جلب منفعت به معبودهاى ساختگى پناه مى بريد
با اين كه «اگر كمترين زيانى به تو برسد برطرف كننده آن، كسى جز خدا نخواهد بود، و اگر خير و بركت و پيروزى و سعادتى نصيب تو شود از پرتو قدرت اوست، زيرا او بر همه چيز تواناست»
(وَ إِنْ يَمْسَسْكَ اللَّهُ بِضُرٍّ فَلا كاشِفَ لَهُ إِلَّا هُوَ وَ إِنْ يَمْسَسْكَ بِخَيْرٍ فَهُوَ عَلى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ).
در حقيقت توجه به غير خدا به خاطر اين است كه آنها را سر چشمه خيرات و يا برطرف كننده مصائب و مشكلات مى دانند.
(آيه 18)- در اين آيه براى تكميل بحث فوق مى گويد: «اوست كه بر تمام بندگان قاهر و مسلط است» (وَ هُوَ الْقاهِرُ فَوْقَ عِبادِهِ).
اما براى اين كه اين توهم پيش نيايد كه خداوند مانند بعضى از صاحبان قدرت ممكن است كمترين سوء استفاده اى از قدرت نامحدود خود كند در پايان آيه مى فرمايد:
«و با اين حال او حكيم است و همه كارش روى حساب، و خبير و آگاه است و كمترين اشتباه و خطا در اعمال قدرت ندارد» (وَ هُوَ الْحَكِيمُ الْخَبِيرُ).
|
|
|
|
|
|
رتبه: Advanced Member
گروه ها: member, Administrators تاریخ عضویت: 1390/02/31 ارسالها: 1,064 ![Iran (Islamic Republic Of)]( "Iran (Islamic Republic Of)") 48 تشکر دریافتی در 28 ارسال
|
این دو ایه حقیقت و مفهوم بسیار مهمی را به ما انسانها گوشزد میکند.و اذا مشابه ایه 17 ،ایات دیگری هم در قرآن وجود دارد.
این حقیقت که مصداقی از توحید افعالی است ،می خواهد به انسانها بگوید اگر خدا برایتان خیر و شری در دنیا مقدر کرده باشد
نه شما و نه کس دیگری نمی تواند مانع رسیدن ان خیر وشر به شما شود.لذا برای بدست اوردن منفعت بیشتر
یا چلوگیری از ضرر دیدن ،این همه اضطراب نداشته باشید و خود را به هرکارنادرست یا نیرنگ و دروغ و تهمت و ... الوده نکنید.
تعدادی از این ایات را بامید تاثیر آنها در باور ما،با هم مرور میکنیم:
1-سوره یونس:وَإِن يَمْسَسْكَ اللّهُ بِضُرٍّ فَلاَ كَاشِفَ لَهُ إِلاَّ هُوَ وَإِن يُرِدْكَ بِخَيْرٍ فَلاَ رَآدَّ لِفَضْلِهِ يُصِيبُ بِهِ مَن يَشَاءُ مِنْ عِبَادِهِ وَهُوَ الْغَفُورُ الرَّحِيمُ ﴿۱۰۷﴾
مکارم: و اگر خداوند (براي امتحان يا كيفر گناه) زياني به تو رساند، هيچكس جز او آنرا بر طرف نميسازد،
و اگر اراده خيري براي تو كند هيچكس مانع فضل او نخواهد شد، آنرا به هر كس از بندگانش بخواهد ميرساند و او غفور و رحيم است.
2-سوره زمر:وَلَئِن سَأَلْتَهُم مَّنْ خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ لَيَقُولُنَّ اللَّهُ قُلْ أَفَرَأَيْتُم مَّا تَدْعُونَ مِن دُونِ اللَّهِ
إِنْ أَرَادَنِيَ اللَّهُ بِضُرٍّ هَلْ هُنَّ كَاشِفَاتُ ضُرِّهِ أَوْ أَرَادَنِي بِرَحْمَةٍ هَلْ هُنَّ مُمْسِكَاتُ رَحْمَتِهِ قُلْ حَسْبِيَ اللَّهُ عَلَيْهِ يَتَوَكَّلُ الْمُتَوَكِّلُونَ ﴿۳۸﴾
مکارم: و اگر از آنها بپرسي چه كسي آسمانها و زمين را آفريده ؟ حتما ميگويند: خدا، بگو آيا هيچ درباره معبوداني
كه غير از خدا ميخوانيد انديشه ميكنيد كه اگر خدا زياني براي من بخواهد آيا آنها ميتوانند آن را بر طرف سازند؟
و يا اگر رحمتي براي من اراده كند آيا آنها توانائي دارند جلو رحمت او را بگيرند؟ بگو: خدا مرا كافي است، و همه متوكلان بايد بر او توكل كنند
3-سوره احزاب:قُلْ مَن ذَا الَّذِي يَعْصِمُكُم مِّنَ اللَّهِ إِنْ أَرَادَ بِكُمْ سُوءًا أَوْ أَرَادَ بِكُمْ رَحْمَةً وَلَا يَجِدُونَ لَهُم مِّن دُونِ اللَّهِ وَلِيًّا وَلَا نَصِيرًا ﴿۱۷﴾
فولادوند: بگو چه كسى مىتواند در برابر خدا از شما حمايت كند اگر او بخواهد براى شما بد بياورد يا بخواهد
شما را رحمت كند و غير از خدا براى خود يار و ياورى نخواهند يافت
4-سوره فتح در اینجا خدا این مفهوم را خطاب به کسانی عنوان میکند که از همراهی با پیامبر در جنگ ،ترسیدند.
سَيَقُولُ لَكَ الْمُخَلَّفُونَ مِنَ الْأَعْرَابِ شَغَلَتْنَا أَمْوَالُنَا وَأَهْلُونَا فَاسْتَغْفِرْ لَنَا يَقُولُونَ بِأَلْسِنَتِهِم مَّا لَيْسَ فِي قُلُوبِهِمْ
قُلْ فَمَن يَمْلِكُ لَكُم مِّنَ اللَّهِ شَيْئًا إِنْ أَرَادَ بِكُمْ ضَرًّا أَوْ أَرَادَ بِكُمْ نَفْعًا بَلْ كَانَ اللَّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ خَبِيرًا ﴿۱۱﴾
مکارم: به زودي متخلفان از اعراب باديه نشين (عذرتراشي كرده) ميگويند: حفظ اموال و خانواده، ما را به خود مشغول داشت
(و نتوانستيم در سفر حديبيه تو را همراهي كنيم) براي ما طلب آمرزش كن، آنها به زبان خود چيزي ميگويند كه در دل ندارند!
بگو: چه كسي ميتواند در برابر خداوند از شما دفاع كند هرگاه زياني براي شما بخواهد و يا اگر نفعي اراده كند (مانع گردد) و خداوند به تمام اعمالي كه انجام ميدهيد آگاه است
|
سیدکاظم فرهنگ |
|
|
|
|
|
رتبه: Advanced Member
گروه ها: Moderator, Administrators, member
تاریخ عضویت: 1390/03/24
ارسالها: 2,003
تشکرها: 4 بار
29 تشکر دریافتی در 29 ارسال
|
خلاصه تفسير ايت اله جوادي آملي از ايات 17 و 18 سوره انعام
آن روز اگر كسي عذاب الهي از او دور شده باشد رحمت خاصه خدا به او مي‌رسد از يك سو و اين فوز مبين است و اگر خداي ناكرده خدا بخواهد ضرري به كسي برساند احدي نمي‌تواند كشف الضرّ بكند و ﴿يَمْسَسْكَ اللّهُ﴾ و اينها هم توحيد است كه «هو الضار و النافع» ﴿وَ إِنْ يَمْسَسْكَ اللّهُ بِضُرِّ فَلا كاشِفَ لَهُ إِلاّ هُوَ وَ إِنْ يَمْسَسْكَ بِخَيْرٍ فَهُوَ عَلى كُلِّ شَيْءٍ قَديرٌ﴾ احدي قدرت گرفتن را ندارد ﴿وَ إِنْ يَمْسَسْكَ اللّهُ بِضُرِّ فَلا كاشِفَ لَهُ إِلاّ هُوَ﴾
گرچه خطاب به شخص پيغمبر(ص) است اما طبق آيات قبلي و بعدي منظور انسان «بما هو انسان» است نه شخص پيغمبر فرمود اگر مشكلي به تو برسد ضرري به تو برسد چه ضرر مادي چه ضرر معنوي تنها كسي كه آن ضرر معنوي مثل غم و اندوه يا ضررهاي مادي مثل بيماري و مانند آن را برطرف مي‌كند خداست . اين درباره دَفع مَضار
درباره جذب منافع فرمود: ﴿وَ إِنْ يَمْسَسْكَ بِخَيْرٍ فَهُوَ عَلى كُلِّ شَيْءٍ قَدير﴾ اين علت را به جاي معلول سبب را به جاي مسبب نشانده و مسبب را حذف كرده فرمود: ﴿وَ إِنْ يَمْسَسْكَ بِخَيْرٍ﴾ هيچ كس نمي‌تواند آن خير را برطرف بكند چرا؟ چون ﴿فَهُوَ عَلى كُلِّ شَيْءٍ قَديرٌ﴾ اگر خدا خيري را به شما رساند و ديگري توانست جلوي اين خير را بگيرد معلوم مي‌شود خدا قدرتش محدود است در حالي‌كه ﴿فَهُوَ عَلى كُلِّ شَيْءٍ قَديرٌ﴾
خب اين هم توحيد خالقي را ثابت مي‌كند هم توحيد ربوبي را ثابت مي‌كند و در نتيجه توحيد عبادي را هم ثابت خواهد كرد ﴿وَ إِنْ يَمْسَسْكَ بِخَيْرٍ فَهُوَ عَلى كُلِّ شَيْءٍ قَديرٌ﴾ يعني اگر ديگري بخواهد جلوي اين خير را بگيرد معلوم مي‌شود قدرت خدا محدود است .
مطلب بعدي آن است كه فرمود: ﴿وَ هُوَ الْقاهِرُ فَوْقَ عِبادِهِ وَ هُوَ الْحَكيمُ الْخَبيرُ﴾ كه اين يك اصل جامعي است كه روي همه آن براهين سايه‌افكن است فرمود او قاهر است معناي قهر او به معناي جبر و ظلم نيست او جبار است يعني نقصها را جبروت دارد جبران مي‌كند نه جبار است يعني ظالم است براي اينكه ﴿وَ ما رَبُّكَ بِظَلاّمٍ لِلْعَبيدِ﴾ او اصلاً اهل ظلم نيست ﴿وَ لا يَظْلِمُ رَبُّكَ أَحَداً﴾
در قيامت كه اصولاً ﴿لاَ ظُلْمَ الْيَوْمَ﴾ كه به عنوان نفي جنس نفي شده است روز ظلم نيست در غير قيامت هم كه ﴿وَ لا يَظْلِمُ رَبُّكَ أَحَداً﴾ و اگر ظلمي دامنگير كسي شد براي آن است ﴿وَلكِن كَانُوا أَنْفُسَهُمْ يَظْلِمُونَ﴾ هر كسي به خودش ستم مي‌كند يعني بيراهه رفتن باعث مشكلات خود انسان هست.
ذيل آيه فرمود: ﴿وَ هُوَ الْحَكيمُ الْخَبيرُ﴾ خب انسان از خدايي كه فوق اوست حكمت طلب مي‌كند خُبرويت طلب مي‌كند همواره مي‌گويد ﴿رَبِّ زِدْني عِلْمًا﴾ «رب زدني حكما» .البته چون احاطه علمي دارد و تمام جزئيات محيط است قهراً در حسابرسي هم دقيق خواهد بود كه اين با ﴿هُوَ السَّمِيعُ الْعَلِيمُ﴾اي كه در آيات گذشته ياد شده است هشداري هم به مسئله معاد هست.
|
|
|
|
|
|
جهش به انجمن
شما مجاز به ارسال مطلب در این انجمن نمی باشید.
شما مجاز به ارسال پاسخ در این انجمن نمی باشید.
شما مجاز به حذف مطلب ارسالی خود در این انجمن نمی باشید.
شما مجاز به ویرایش مطلب ارسالی خود در این انجمن نمی باشید.
شما مجاز به ایجاد نظر سنجی در این انجمن نمی باشید.
شما مجاز به رای دادن در این انجمن نمی باشید.
