رتبه: Advanced Member
گروه ها: member
تاریخ عضویت: 1390/03/04
ارسالها: 134
5 تشکر دریافتی در 4 ارسال
|
به نام خدا
در سوره ملک خداوند به گفتار کافرین و تکذیب کنندگان پیامبران در جهنم اشاره کرده و جمله بسیار جالبی را از قول انها نقل کرده است:
سَأَلَهُمْ خَزَنَتُهَاأَلَمْ يَأْتِكُمْ نَذِيرٌ ﴿۸﴾
نگهبانان دوزخ از آنها سؤ ال ميكنند: مگر انذاركننده الهي به سراغ شما نيامد
قَالُوا بَلَى قَدْ جَاءنَا نَذِيرٌ فَكَذَّبْنَا وَقُلْنَا مَا نَزَّلَ اللَّهُ مِن شَيْءٍ إِنْ أَنتُمْ إِلَّا فِي ضَلَالٍ كَبِيرٍ ﴿۹﴾
فولادوند: گويند چرا هشدار دهنده اى به سوى ما آمد و[لى] تكذيب كرديم و گفتيم خدا چيزى فرو نفرستاده است شما جز در گمراهى بزرگ نيستيد
وَقَالُوا لَوْ كُنَّا نَسْمَعُ أَوْ نَعْقِلُ مَا كُنَّا فِي أَصْحَابِ السَّعِيرِ ﴿۱۰﴾
مکارم: و ميگويند: اگر ما گوش شنوا داشتيم، يا تعقل ميكرديم، جزء دوزخيان نبوديم.کلمات کلیدی:گوش عقل سمع شنیدن تعقل ویرایش بوسیله کاربر 1403/06/03 10:14:28 ق.ظ
| دلیل ویرایش: edit
|
|
|
|
|
|
رتبه: Advanced Member
گروه ها: member
تاریخ عضویت: 1390/03/04
ارسالها: 134
5 تشکر دریافتی در 4 ارسال
|
توجه به گوش دادن و تعقل و انتخاب بهترين راه،در آيات ديگري از قران نيز تاكيد شده است.
از جمله در سوره زمر
فَبَشِّرْ عِبَادِ ﴿۱۷﴾
فولادوند:پس بشارت ده به آن بندگان من
الَّذِينَ يَسْتَمِعُونَ الْقَوْلَ فَيَتَّبِعُونَ أَحْسَنَهُ أُوْلَئِكَ الَّذِينَ هَدَاهُمُ اللَّهُ وَأُوْلَئِكَ هُمْ أُوْلُوا الْأَلْبَابِ ﴿۱۸﴾
مکارم: كساني كه سخنان را ميشنوند و از نيكوترين آنها پيروي ميكنند، آنها كساني هستند كه خدا هدايتشان كرده، و آنها خردمندانند.
در اين آيه شنيدن اقوال مختلف و انتخاب بهترين آنها و عمل به آن،موجب هدايت و از نشانه هاي خردمندي بيان شده است.
|
|
|
|
|
|
رتبه: Advanced Member
گروه ها: member
تاریخ عضویت: 1390/03/04
ارسالها: 134
5 تشکر دریافتی در 4 ارسال
|
از جمله آیات دیگری که خداوند به گوش دادن و تعقل تاکید کرده،سوره فرقان آیه 44 است.
مشرکان مکه که پیامبر را مسخره میکردند،به خاطر تعصبات و منافع شان،به سخنانش گوش نمی دادند و دیگران را هم از این کار منع میکردند.
خداوند در این سوره این افراد را با چهارپایان مقایسه کرده که گوش نمی دهند و تعقل نمی کنند.
وَإِذَا رَأَوْكَ إِن يَتَّخِذُونَكَ إِلَّا هُزُوًا أَهَذَا الَّذِي بَعَثَ اللَّهُ رَسُولًا ﴿۴۱﴾
فولادوند: و چون تو را ببينند جز به ريشخندت نگيرند [كه] آيا اين همان كسى است كه خدا او را به رسالت فرستاده است
إِن كَادَ لَيُضِلُّنَا عَنْ آلِهَتِنَا لَوْلَا أَن صَبَرْنَا عَلَيْهَا وَسَوْفَ يَعْلَمُونَ حِينَ يَرَوْنَ الْعَذَابَ مَنْ أَضَلُّ سَبِيلًا ﴿۴۲﴾
مکارم: اگر ما بر پرستش خدايانمايان استقامت نكنيم بيم آن ميرود كه او ما را گمراه سازد! اما هنگامي كه عذاب الهي را ديدند به زودي ميفهمند چه كسي گمراه بوده است؟!
أَرَأَيْتَ مَنِ اتَّخَذَ إِلَهَهُ هَوَاهُ أَفَأَنتَ تَكُونُ عَلَيْهِ وَكِيلًا ﴿۴۳﴾
مکارم: آيا ديدي كسي را كه هواي نفس خويش را معبود خود برگزيده است ؟ آيا تو ميتواني او را هدايت كني ؟ يا به دفاع از او برخيزي ؟
أَمْ تَحْسَبُ أَنَّ أَكْثَرَهُمْ يَسْمَعُونَ أَوْ يَعْقِلُونَ إِنْ هُمْ إِلَّا كَالْأَنْعَامِ بَلْ هُمْ أَضَلُّ سَبِيلًا ﴿۴۴﴾
مکارم: آيا گمان ميبري اكثر آنها ميشنوند يا ميفهمند؟ آنها فقط همچون چهارپايانند بلكه گمراه تر!
|
|
|
|
|
|
رتبه: Advanced Member
گروه ها: Moderator, Administrators, member
تاریخ عضویت: 1390/03/24
ارسالها: 2,158
تشکرها: 4 بار
29 تشکر دریافتی در 29 ارسال
|
علامه طباطبایی در ذیل ایه 44 سوره فرقان اینگونه نگاشته است:
ترديد ميان گوش و عقل از اين نظر است كه وسيله آدمى به سوى سعادت يكى از اين دو طريق است ، يا اينكه خودش تعقل كند و حق را تشخيص داده پيرويش نمايد، يا از كسى كه مى تواند تعقل كند و خيرخواه هم هست بشنود و پيروى كند، در نتيجه پس طريق به سوى رشد يا سمع است و يا عقل ، و دليل اين راه يا عقل است يا نقل .
پس آيه شريفه در معناى آيه ((و قالوا لو كنا نسمع او نعقل ما كنا فى اصحاب السعير)) است .
و معنايش اين است كه : بلكه آيا گمان مى كنى كه اكثر ايشان استعداد شنيدن حق را دارند تا آن را پيروى كنند و يا استعداد تعقل درباره حق را دارند تا آن را پيروى كنند و به دنبال اين گمان اميدوار هدايت يافتن آنها شدى كه اين قدر در دعوتشان اصرار مى ورزى
ترجمه تفسير الميزان جلد 15 صفحه :310
|
|
|
|
|
|
رتبه: Advanced Member
گروه ها: member, Administrators تاریخ عضویت: 1390/02/31 ارسالها: 1,202 ![Iran (Islamic Republic Of)]( "Iran (Islamic Republic Of)") 48 تشکر دریافتی در 28 ارسال
|
آن دليل عقلي است كه جلوي هرگونه وهم و مظنه و شك و امثال ذلك را مي¬گيرد
وقتي سلطان نبود #مظنّه و گمان ميدان دار مي¬شود در عقائد در حالي كه به گمان و مظنّه نمي¬شود انسان معتقد باشد مَا أنزَلَ اللهُ بِهَا مِن سُلطَانٍ( )،
وقتي برهان نبود عقل نبود وحي نبود نفس با مظنه زمام را به عهده مي¬گيرد إِن يَتَّبِعُونَ إِلاّ الظَّنَّ وَمَا تَهوَي الأنفُسُ )،
در مسائل نظري با گمان اكتفا مي¬كنند در مسائل عملي هم با ميل و هوس حركت مي¬كنند نه با عقل عملي
آنكه انسان را در مسير صحيح مي¬برد عقل عملي است كه «العقل ... ما عبد به الرحمان وأكتسب به الجنان»( )، كه اين عقل عملي است
آنكه با برهان قطعي چيز مي¬فهمد كار #عقل نظري است مي‌فرمايد در مسأله نظر چون دستشان به برهان نمي¬رسد به مظنّه اكتفا مي¬كنند
بنا براين هيچ چيزي را قرآن كريم بدون سلطان و برهان نمي¬پذيرد نه مي¬گويد نه مي‌پذيرد
چون انسان اگر بخواهد كامل بشود بايد با انديشه كامل بشود
و انديشه را بايد به يك باليني منتهي كرد به آن جزم است و #برهان و از طرفي هم به وحي
تفسیر تسنیم سوره رعد
#عقل در مقابل نقل است عقل در مقابل سمع است نه عقل در مقابل وحي، نه عقل در مقابل شرع
تفسير سوره حج
ویرایش بوسیله کاربر 1403/06/03 10:23:55 ق.ظ
| دلیل ویرایش: edit |
سیدکاظم فرهنگ |
|
|
|
|
|
رتبه: Advanced Member
گروه ها: Moderator, Administrators, member
تاریخ عضویت: 1390/03/24
ارسالها: 2,158
تشکرها: 4 بار
29 تشکر دریافتی در 29 ارسال
|
وَ قَالُواْ لَوْ کُنَّا نَسْمَعُ أَوْ نَعْقِلُ مَا کُنَّا فىِ أَصحَْابِ السَّعِیرِ(10- ملک)
(جهنميان) مى گویند: اگر ما (به دعوت نجاتبخش آنان )گوش کرده بودیم یا تعقّل کرده بودیم؛ الان بین جهنمیان نبودیم.
🔹"ترديد ميان گوش و عقل از اين نظر است كه 👈وسيله آدمى به سوى سعادت يكى از اين دو طريق است ، يا اينكه خودش #تعقل كند و حق را تشخيص داده پيرويش نمايد، يا از كسى كه مى تواند تعقل كند و خيرخواه هم هست بشنود و پيروى كند، در نتيجه پس طريق به سوى رشد يا #سمع است و يا #عقل ، و دليل اين راه يا عقل است يا #نقل ".
تفسیر المیزان
🔹ريشه تكذيب، عدم #تعقّل است. فَكَذَّبْنا ... لَوْ كُنَّا نَسْمَعُ أَوْ نَعْقِلُ (تعاليم اسلام مطابق با عقل است، اگر تعقل می‌كرديم مؤمن می‌شديم.)
🔹عقل واقعی آن است كه انسان حق را بشنود، بپذيرد و پيروی كند تا از قهر الهی خود را نجات دهد.
تفسير نور
|
|
|
|
|
|
رتبه: Advanced Member
گروه ها: Moderator, Administrators, member
تاریخ عضویت: 1390/03/24
ارسالها: 2,158
تشکرها: 4 بار
29 تشکر دریافتی در 29 ارسال
|
خداوند حجيت عقل را پذيرفته است
دليل اينكه خداوند براي بشر انبيا فرستاده اين است كه خدا منزّه از نقص و عيب است
اگر خداوند براي تربيت بشر، انبيا نمي‌فرستاد همين بشر در قيامت عليه خدا احتجاج مي‌كرد در قيامت به خدا مي‌گفت خدا! تو كه مي‌دانستي ما با مرگ نمي‌پوسيم مي‌دانستي مرگ، آخر خط نيست مي‌دانستي ما با مرگ به اين عالَم مي‌آييم مي‌دانستي كه ما از اين عالَم بي‌خبر بوديم نمي‌دانستيم اينجا چه خبر است اينجا چه مي‌خواهند خب مي‌خواستي يك راهنما بفرستي.
خدا مي‌فرمايد ما براي اينكه بشر در قيامت عليه ما احتجاج نكند انبيا فرستاديم اين در سوره ي مباركه ي «نساء» گذشت آيه ي 165 به بعد فرمود: ﴿رُسُلاً مُبَشِّرِينَ وَمُنذِرِينَ لِئَلاَّ يَكُونَ لِلنَّاسِ عَلَي اللّهِ حُجَّةٌ بَعْدَ الرُّسُلِ﴾ درست است «بعد» ظرف است و مفهوم ندارد ولي چون در مقام تحديد است مفهوم دارد يعني قبل الرسل بشر مي‌توانست احتجاج كند
خب پس خداي سبحان براي ضرورت وحي و نبوّت #برهان اقامه كرده به #عقل بها داده، به #حجیت_عقل بها داده، صحنه ي قيامت، بشر را آزاد معرفي كرده فرمود بشر در قيامت آزاد است حتي عليه من احتجاج كند بگويد تو كه مي‌دانستي انسان بعد از مرگ چنين جايي مي‌آيد چرا راهنما نفرستادي لذا ما راهنما فرستاديم تا بشر احتجاج نكند خب اگر كسي خدا را به عنوان هادي، به عنوان ربّ مي‌شناسد يقيناً وحي و نبوّت را مي‌پذيرد
ايت الله جوادي آملي- تفسير سوره حج
|
|
|
|
|
|
رتبه: Advanced Member
گروه ها: Moderator, Administrators, member
تاریخ عضویت: 1390/03/24
ارسالها: 2,158
تشکرها: 4 بار
29 تشکر دریافتی در 29 ارسال
|
🟧 ویژگی مشترک #جهنمیان: از استعدادهای انسانی خود یعنی عقل و چشم و گوش بهره نگرفتند.
🔸وَ لَقَدْ ذَرَأْنٰا لِجَهَنَّمَ كَثِيراً مِنَ اَلْجِنِّ وَ اَلْإِنْسِ لَهُمْ قُلُوبٌ لاٰ يَفْقَهُونَ بِهٰا وَ لَهُمْ أَعْيُنٌ لاٰ يُبْصِرُونَ بِهٰا وَ لَهُمْ آذٰانٌ لاٰ يَسْمَعُونَ بِهٰا أُولٰئِكَ كَالْأَنْعٰامِ بَلْ هُمْ أَضَلُّ أُولٰئِكَ هُمُ اَلْغٰافِلُونَ «179» اعراف
و همانا بسيارى از جنّ و انس را براى دوزخ آفريديم، (كه سرانجامشان به آنجا مى‌كشد، چرا كه) آنان دلهايى دارند كه با آن حقّ را درك نمى‌كنند و چشمانى دارند كه با آن نمى‌بينند و گوشهايى دارند كه با آن نمى‌شنوند، آنان همچون چهارپايان، بلكه گمراه‌ترند، آنان همان غافلانند.
💫خداوند طبق صريح آيات مختلف قرآن همه را پاك آفريده و اسباب سعادت و تكامل را در اختيار همگى گذاشته است ولى گروهى با اعمال خويش خود را نامزد دوزخ مى‌كنند و سرانجامشان شوم و تاريك است و گروهى با اعمال خود، خود را نامزد بهشت مى‌سازند و عاقبت كارشان خوشبختى و سعادت است.
👈سپس صفات گروه #دوزخى را در سه جمله خلاصه مى‌كند:
نخست اينكه "آنها قلبهايى دارند كه با آن درك و انديشه نمى‌كنند" (لَهُمْ قُلُوبٌ لاٰ يَفْقَهُونَ بِهٰا) .
بارها گفته‌ايم كه قلب در اصطلاح قرآن به معنى روح و فكر و نيروى عقل است يعنى با اينكه استعداد تفكر دارند و همچون بهائم و چهار پايان فاقد شعور نيستند در عين حال از اين وسيله سعادت بهره نمى‌گيرند و فكر نمى‌كنند، در عوامل و نتائج حوادث انديشه نمى‌نمايند و اين وسيله بزرگ رهايى از چنگال هر گونه بدبختى را بلا استفاده در گوشه‌اى از وجودشان رها مى‌سازند.
↩️ديگر اينكه "چشمهاى روشن و حقيقت بين دارند اما با آنها چهره حقايق را نمى‌نگرند و همچون نابينايان از كنار آنها مى‌گذرند" (وَ لَهُمْ أَعْيُنٌ لاٰ يُبْصِرُونَ بِهٰا) .
سوم اينكه "با داشتن گوش سالم، سخنان حق را نمى‌شنوند" و همچون كران خود را از شنيدن حرف حق محروم مى‌سازند (وَ لَهُمْ آذٰانٌ لاٰ يَسْمَعُونَ بِهٰا) .
"اينها در حقيقت همچون چهار پايانند" چرا كه امتياز آدمى از چهار پايان در فكر بيدار و چشم بينا و گوش شنوا است كه متاسفانه آنها همه را از دست داده‌اند (أُولٰئِكَ كَالْأَنْعٰامِ) .
"بلكه آنها از چهار پايان گمراهتر و پست‌تر مى‌باشند" (بَلْ هُمْ أَضَلُّ) .
↩️چرا كه چهارپايان داراى اين استعدادها و امكانات نيستند، ولى آنها با داشتن عقل سالم و چشم بينا و گوش شنوا امكان همه گونه ترقى و تكامل را دارند، اما بر اثر هوا پرستى و گرايش به پستيها اين استعدادها را بلا استفاده مى‌گذارند، و بدبختى بزرگ آنان از همين جا آغاز مى‌گردد.
"آنها افراد غافل و بيخبرى هستند" و به همين جهت در بيراهه‌هاى زندگى سرگردانند (أُولٰئِكَ هُمُ اَلْغٰافِلُونَ ) . چشمه آب حيات كنار دستشان است، ولى از تشنگى فرياد مى‌كشند، درهاى سعادت در برابر رويشان باز است، اما حتى به آن نگاه نمى‌كنند.
👈از آنچه در بالا گفته شد روشن مى‌شود كه آنها با دست خود وسائل بدبختى خويش را فراهم مى‌سازند و نعمتهاى گرانبهاى " #عقل" و " #چشم" و " #گوش" را به هدر مى‌دهند، نه اينكه خداوند اجبارا آنها را در صف دوزخيان قرار داده باشد.
📚تفسیر نمونه
1⃣- مطابق اين آيه، قلب، چشم يا گوشى كه در جهت كشف #حقيقت به كار نيايد، قلب، چشم و گوش انسانى نيستند، بلكه صرفا اندام‌هاى جانداريند.
2⃣- تقدم #تعقل (به وسيله‌ى عقل) و #مشاهده (به وسيله‌ى چشم) بر #استماع (به وسيله‌ى گوش)، به اين جهت است كه مطلوب اوليه در مورد انسان و جنيان آن است كه اول خود اهل فهم و درك و مطالعه و مشاهده حقايق باشند و سپس اگر چنين نيستند، حداقل گوش به نصيحت‌هاى انبيا و مصلحان بدهند.
3⃣-انسان‌هایی كه قلب، چشم و گوش خود را باز نكنند، همچون حيوان‌هاى اهلى و چهارپايان هستند.
📚تفسیر همگام با وحی
|
|
|
|
|
|
جهش به انجمن
شما مجاز به ارسال مطلب در این انجمن می باشید.
شما مجاز به ارسال پاسخ در این انجمن می باشید.
شما مجاز به حذف مطلب ارسالی خود در این انجمن نمی باشید.
شما مجاز به ویرایش مطلب ارسالی خود در این انجمن می باشید.
شما مجاز به ایجاد نظر سنجی در این انجمن نمی باشید.
شما مجاز به رای دادن در این انجمن می باشید.
