سوره ماعون با توجه به محتوا ودیگر خصوصیات ظاهری

از سوره های مکی هست به ترتیب نزول سوره ۱۳وبه ترتیب مصحف کنونی سوره ۱۰۷قران هست
شامل هفت ایه می باشد به نظر دارای یک فراز هست ودر بیان ویژه گیهای منکران جهان اخرت هست

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیم
به نام خداوند بخشنده مهربان

أَرَأَیْتَ الَّذِی یُکَذِّبُ بِالدِّینِ ﴿١﴾ 
ایا دیدی ( دقت کردی ، تفکر واندیشه کردی در مورد ) کسی را که تکذیب می کند روز جزا را

فَذَلِکَ الَّذِی یَدُعُّ الْیَتِیمَ ﴿٢
پس آن است کسی که با خشونت می راند یتیم را

 وَلا یَحُضُّ عَلَى طَعَامِ الْمِسْکِینِ ﴿٣﴾ 
وترغیب نمی کند بر غذا دادن بی چیز را

فَوَیْلٌ لِلْمُصَلِّینَ ﴿٤﴾ 
پس وای بر نماز گزاران

الَّذِینَ هُمْ عَنْ صَلاتِهِمْ سَاهُونَ ﴿٥﴾
که ایشان از نمازشان سهل انگارانند

 الَّذِینَ هُمْ یُرَاءُونَ ﴿٦
کسانی که ایشان  ریا می کنند

وَیَمْنَعُونَ الْمَاعُونَ ﴿٧﴾
ومنع می کنند هر نوع کمکی (کم ترین کمک وساده ترین مایحتاج)را

💢درب فراز: از ویژگیهای منکران معاد راندن یتیم ونادیده گرفتن نیازمندان جامعه ،سهل انگاری در نماز ،ریاکاری ومنع کمک به هم نوع می باشد

📚درس سوره: نادیده انگاشتن مستمندان جامعه وسهل انگاری در نماز وریاکاری ریشه در انکار معاد دارد

🖇نکات وسوالات:

1⃣ فرق رای ونَظَرَ ؛ هر چیزی که با چشم دیده شود را نظر می گویند ولی هر دیدنی که در آن فهم وتفکر باشد رُویت نامیده میشود

2⃣این سوره ارتباط تنگاتنگ با سوره تین دارد وگویی ادامه مطلب تکذیب روز جزا را این سوره به تمامی بیان می کند

3⃣ نتیجه انکار روز جزا بسیار تلخ است وعاملی برای پست کردن انسان؛ انسانی که یتیم نوازی نمی کند حال مسکین را در نمی یابد و مانع از کمک به هم نوع می شود می تواند انسان والایی باشد

4⃣او که روز جزا را نمی پذیرد همه اعمالش منوط به دنیا می شود اگر مالی انفاق کند بهره دنیایش را از دست رفت می بیند اگربا یتیمی یا مسکینی برخورد کند کمک کردن به آنها را مساوی با از دست دادن مادیاتش می بیند لذا یتیم را با خشونت می راند تا دیگر به او رجوع نکند ونه خود به مسکین کمک می کند ونه دیگران را تشویق می کند


5⃣ایا چنین انسانی می تواند در بهترین ارتباطش با خدا که به شکل زیبای نماز بروز می کند صادق باشد او نماز را نه برای پرستش خدا بلکه برای حفظ وجه مسلمانی و کسب موقعیت اجتماعی می خواند پس وای بر چنین نماز گزاری البته می تواند این ریا کاری در بقیه امور زندگیش هم مصداق داشته باشد



سرکار خانم انصاری

با سلام و
به نام خداوند بخشنده مهربان
سوره مبارکه ماعون،مکی و دارای ۷ آیه.
این سوره دارای دو فراز است،
فراز اول، آیات ۱ الی۳:

أَرَأَيْتَ الَّذِي يُكَذِّبُ بِالدِّينِ [1]
آيا آن را كه روز جزا را دروغ مى‌شمرد ديدى؟ (1)

فَذَلِكَ الَّذِي يَدُعُّ الْيَتِيمَ [2]
او همان كسى است كه يتيم را به اهانت مى‌راند، (2)

وَلَا يَحُضُّ عَلَى طَعَامِ الْمِسْكِينِ [3]
و مردم را به طعام‌دادن به بينوا وانمى‌دارد. (3).

درب فراز اول:
بی توجهی به یتیم و عدم توجه به اطعام مساکین، ثمره عدم اعتقاد به روز جزا است.
فراز دوم، آیات ۴ الی ۷:

فَوَيْلٌ لِلْمُصَلِّينَ [4]
پس واى بر آن نمازگزارانى‌ (4)

الَّذِينَ هُمْ عَنْ صَلَاتِهِمْ سَاهُونَ [5]
كه در نماز خود سهل انگارند؛ (5)

الَّذِينَ هُمْ يُرَاءُونَ [6]
آنان كه ريا مى‌كنند، (6)

وَيَمْنَعُونَ الْمَاعُونَ [7]
و از دادن زكات دريغ مى‌ورزند. (7)

درب فراز دوم:

هشدار به مسلمانانی که به ظاهرو ریاکارانه نماز میخوانند و در عمل به دستورات دین، ازجمله اطعام بینوایان، بی توجه اند.

درس سوره:

ثمره ایمان ظاهری و عدم باور به روز جزا و پاداش گذشت و انفاق ،نماز ریاکارانه ای است که تاثیری بر عمل انسان نمیگذارد و‌ نه خود اهل بخشش است و نه دیگران را به این کار تشویق میکند.





سرکار خانم زهرا موبدی

نکاتی جالب از سوره ماعون از تفاسیر

اﺭَﺃَﻳْﺖَ ﺍﻟﱠﱠﺬِﻱ ﻳُﻜَﺬﱢﱢﺏُ ﺑِﺎﻟﺪﱢﱢﻳﻦِ ﻓَﺬﻟِﻚَ ﺍﻟﱠﱠﺬِﻱ ﻳَﺪُﻉﱡﱡ ﺍﻟْﻴَﺘِﻴﻢَ ﻭَ ﻟﺎ ﻳَﺤُﺾﱡﱡ ﻋَﻠﻰ ﻃَﻌﺎﻡِ ﺍﻟْﻤِﺴْﻜِﻴﻦِ

"ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﺍﻟﻤﻴﺰﺍﻥ ﻣﻨﻈﻮﺭ ﺍﺯ ﺩﻳﻦ ﺟﺰﺍﺳﺖ، ﻭﻟﻰ ﻇﺎﻫﺮﺍ ﻣﻨﻈﻮﺭ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺷﺮﻳﻌﺖ ﺑﺎﺷﺪ،


ﺩﺭ ﺍﻳﻨﺠﺎ ﺩﻭ ﻭﺻﻒ ﺍﺯ ﺍﻭﺻﺎﻑ ﻣﻨﻜﺮ ﺩﻳﻦ ﻳﺎ ﻣﻨﻜﺮ ﺟﺰﺍﺀ، ﺫﻛﺮ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ

🥀 ﺍﻭﻝ ﺭﺍﻧﺪﻥ ﻳﺘﻴﻢ

🥀ﺩﻭﻡ: ﺗﺸﻮﻳﻖ ﻧﻜﺮﺩﻥ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ ﺑﺮ ﺍﻃﻌﺎﻡ ﻣﺴﻜﻴﻦ.
ﺍﻳﻦ ﺗﻌﺒﻴﺮ ﺩﺭ ﺟﺎﻫﺎﻯ ﺩﻳﮕﺮ ﻧﻴﺰ ﺁﻣﺪﻩ ﺍﺳﺖ، ﻭ ﻧﺸﺎﻥ ﻣﻰ ﺩﻫﺪ ﻛﻪ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺍﺯ ﺁﻧﻜﻪ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﺴﻜﻴﻦ ﺭﺍ ﺍﻃﻌﺎﻡ ﻛﻨﺪ، ﺑﺎﻳﺪ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ ﺭﺍ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﺁﻥ ﻛﺎﺭ ﻭﺍﺩﺍﺭﺩ

❗️ ﮔﻮﻳﻨﺪ: ﻃﻌﺎﻡ ﺩﺭ ﺁﻳﻪ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﻰ ﺍﻃﻌﺎﻡ ﺍﺳﺖ، ﺑﻪ ﻗﻮﻟﻰ ﺩﻓﻊ ﻳﺘﻴﻢ ﻧﺪﺍﺩﻥ ﺣﻖ ﺍﻭ ﺍﺳﺖ. "

«تفسیر احسن الحدیث»



🌾 "ا رايت الذي يکذب بالدين کلمه رؤيت هم مي‏تواند به معناي ديدن با چشم باشد ، و هم به معناي معرفت .

👈👈👈و خطاب در اين آيه شريفه به رسول خدا )صلي‏ الله‏ عليه‏ وآله‏ وسلّم( است ، بدان جهت که فردي شنونده است ، نه بدان جهت که پيامبر است ، در نتيجه خطاب به عموم شنوندگان دنيا خواهد بود .

🌷و مراد از دين ، جزاي يوم الجزاء است ، پس کسي که دين را تکذيب کند منکر معاد است .



⚜در آيه شريفه تکذيب‏ گر روز جزا به چنين نمازگزاراني تطبيق شده ،

چون حرف فاء که بر سر جمله آمده مي‏فهماند جمله مزبور نتيجه تکذيب روز جزا است و مي‏رساند چنين نمازگزاراني خالي از نفاق نيستند ،

چون تکذيب روز جزا تنها به اين نيست که به کلي آن را منکر شود ،
کسي هم که تظاهر به ايمان مي‏کند و نماز مسلمانان را مي‏خواند ، اما طوري مي‏خواند که عملا نشان مي‏دهد باکي از روز جزا ندارد ، او نيز روز جزا را تکذيب کرده .

🌷الذين هم يراؤن کساني که عبادت را در انظار مردم انجام مي‏دهند ، ) و يا در انظار بهتر و غليظتر انجام مي‏دهند
( ، اينگونه افراد شکارچياني هستند که با زبان شکار حرف مي‏زنند ، تا شکار بدامشان بيفتد ، ) در بين مسلمانان خود را مسلمان‏تر از آنان جلوه مي‏دهند ، و معلوم است اگر در بين اهل ملتي ديگر قرار بگيرند چهره آن مردم را به خود مي‏گيرند "

«تفسیر المیزان»

ویرایش بوسیله کاربر 1397/02/14 12:52:28 ق.ظ  | دلیل ویرایش: edit

پرسش❓خانم خدایی

(ف) در ایه دوم که توصیفی از تکذیب کنندگان روز جزاست چه نقشی دارد ؟
اگر اینجا به عنوان پاسخ سوال ایه ۱به ان نگاه کنیم ،می توان آیه ۴وف درفویل للمصلین راهم به عنوان پاسخ آیه ۱درنظرگرفت؟

می توان اینطور نتیجه گرفت که این سوره درواقع دوبار تکرار با تاکیدیک پیام یا مطلب است یعنی مسلمانانی که به فکر محرومان نیستندبویژه اهل عبادات.
((پس وای بر مسلمانان نماز خوان....))


اما اگر ف در آیه ۲وآیه ۴را پاسخ وتوضیحی بر آیه ۱یا همان انکار کنندگان معاد درنظربگیریم،آنها شامل کسانی می شوند که
-محرومان رانادیده می گیرند
-درعبادات خود خالص نیستند ،که این حالت فقط مربوط به افرادی نمی شود که به محرومان کمک نمی کنند ووسعت بیشتری پیدا می کندمثلا همان قصور دراقامه نمازوموارد دیگری را نیز شامل می شود

به عبارتی دیگر اگر فقط جمله فویل للمصلین را در ذهن بیاوریم،خود آداب ظاهری وباطنی عبادت ونماز خیلی به ذهن نزدیک می شود اما اگر به عنوان جزئی از کل سوره ببینیم ،مفهوم کمک به محرومان وهمنوعان را بیشتر به ذهن می آورد(باتوجه به نکته مورد اشاره شما)
وآیه آخر البته بعنوان مترادف آیه دوم وسوم می تواند تاییدی بر این نکته باشد.

پاسخ :⬇️


در سوره ماعون ایه 1⃣ ارایت الذی یکذب بالدین است.

آیا دیدید؟آیا درک میکنید ؟آیا میشناسید؟کسی که تکذیب کند جزای اخروی را؟

در سوره تین در آیه ( فما یکذبک بعد بالدین،)با توجه به مقدمات قبلی اش به این نتیجه رسیدیم که تکذیب جزاي اخروي،کارغیر منطقی هست ومقبول نیست

در اینجا عنوان میکند که تکذیب روز جزا فقط تکذیب لسانی نیست

بلکه مشخصه های دیگري هم دارد. لذا در آیه 1سوال رو مطرح میکند که ایا میشناسید اینهارو ؟

آیه 2 -(ف )که میگوید قصد دارد انهارو معرفی کند (فذلک الذی ) پس این فردی هست که یتیم را میراند وبه اطعام مسکین تشویق نمی کند

می توان ايات 4 به بعد را در دو حالت برداشت کرد🔻1⃣

🔸يكي اينكه ایات 4به بعدرو یك پاراگراف جدا بدانیم که یک گروه ديگر از افراد تکذیب کننده روز جزا را معرفی میکند.يعني يك دسته از افراد مكذب اونهایی هستند که یدع الیتیم ولا یحض علی طعام المسکین

🔸گروهی دیگر هم مصلینی که منع میکنند


🔻2⃣يک حالت ديگر این که بگويیم آیه 2و 3یک فردی رو معرفی میکند و در آیه 4تعمیم میدهد به گروهي كه آن فرد هم جزو انها ست .
ایه 2و 3فردی که ازخود می راند یتیم را وبه اطعام مسکین تشویق نمیکند نكوهش ميكند
سپس در ايه 4 ميفرمايد پس وای بر نمازگزاران


اولا (ف.) ای که اورده يعني از ایات قبل نتیجه بگیریم 👈 پس وای بر مصلين

ثانيا ايه 4 حالت جمع داره

در حالیكه (الذی فذلک الذی یدع الیتیم )مفرد بود
پس وای بر نماز گزارانی که اینجوری هستند وبی توجه هستند وتظاهر کنندو از ماعون وانفاق منع میکنند
اون فرد یک مصداق از تکذیب دین این متعلق به یک گروهی هست که وای بر اینها
👌لذا اين برداشت دوم مناسب تر به نظر ميرسد.


🔰نکته: با توجه به اعتقاد ما به سوره محوري و ارتباط ايات با هم ،این فراز دوم( فویل للمصلین الذین هم عن صلاتهم ساهون) را نمی تونیم تنها در نظر بگیریم .بگیم واي بر نماز گزارانیکه.......


👌بلکه بايد حتما در سوره و در ارتباط باآ يات قبل و محور سوره ديده شود.
وای بر نماز گزارانی که این خواص رو دارند. اینها درعمل ودرواقع باورندارندبه روز جزا

فویل للمصلین و ايات بعدش را اگر تنها.ببینیم یک معنی میدهد
وقتی در سوره هست حتما میخواهد ارتباط بدهد با اون بحث تکذیب روز جزا که در ایه 1مطرح شده بود

🖋سید کاظم فرهنگ